Συνέντευξη: ΜΑΡΙΑ ΣΜΗΝΑ
Κάθε φορά που αναφερόμαστε στην ελληνική stand up comedy σκηνή, δε γίνεται να μη μας έρθει στο νου ο Γιώργος Χατζηπαύλου, ένας από τους πιο καίριους Έλληνες εκπροσώπους του είδους. Μέλος της ομάδας που ίδρυσε το comedylab.gr, αλλά και δημοφιλής πλέον κωμικός, με πληθώρα παραστάσεων σε θεατρικές σκηνές της Ελλάδας, αλλά και του εξωτερικού, το κοινό της Θεσσαλονίκης θα έχει την ευκαιρία να τον παρακολουθήσει ζωντανά σε δυο παραστάσεις στο 2ο Φεστιβάλ Κωμωδίας Θεσσαλονίκης, στις 31 Μαΐου και στις 2 Ιουνίου, με την εξέχουσα θέση στην δεύτερη μάλιστα, να την κατέχουν τα παιδιά! Ο επιτυχημένος κωμικός μίλησε στην Townsendia για το τι θα παρακολουθήσουμε από τον ίδιο επί σκηνής το τριήμερο των παραστάσεων, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο επάγγελμα του κωμικού γενικότερα, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, καθώς και στην ανταμοιβή που απολαμβάνει ο ίδιος ως κωμικός από τη δουλειά του.
Συμμετέχετε στο 2ο Φεστιβάλ Κωμωδίας Θεσσαλονίκης, το οποίο θα ανοίξει τις πόρτες του στο κοινό σε λίγες ημέρες. Με την παράσταση που θα παρακολουθήσουμε στις 31 Μαΐου να έχει τον τίτλο "Crowd work", γύρω από ποιους άξονες περιστρέφεται η θεματολογία που έχετε επιλέξει;
Το "Crowd work" είναι η πρώτη φορά που εγώ το κάνω για 45 λεπτά. Δεν έχει θεματολογία, είναι αρκετά αυτοσχεδιαστικό και χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες. Eίναι ουσιαστικά ένα πολύ μικρό κομμάτι του stand up, το οποίο ενίοτε εμφανίζεται. Εδώ, είναι ολόκληρη παράσταση. Δεν υπάρχουν θεματολογία ή άξονες. Είναι μια πειραματική παράσταση που γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και την κάνω στο πλαίσιο του Φεστιβάλ.
Είναι δηλαδή πρακτικά, η αλληλεπίδραση με το κοινό, όπου ο ένας δίνει το βήμα στον άλλο…
Ναι, θα υπάρχει μικρόφωνο το οποίο θα πηγαίνει από χέρι σε χέρι στο κοινό. Είναι πειραματικό, με την έννοια ότι σπάει λιγάκι αυτόν τον κώδικα που υπάρχει στο stand up με το κείμενο και την παραδοσιακή του δομή.
Διαβάζουμε μάλιστα, πως φέτος θα αφήσετε στην άκρη την ασφάλεια του κειμένου και θα προτιμήσετε τον αυτοσχεδιασμό. Αυτό σας το πρωτότυπο εγχείρημα είναι ριψοκίνδυνο, ή πιστεύετε πως αν η αλληλεπίδραση με το κοινό είναι καλή, "το ‘χετε";
Πάντα είναι ριψοκίνδυνο, με την καλή έννοια, γιατί δεν ξέρεις ποτέ τι απάντηση θα έρθει, ή προς τα πού θα πάει η συζήτηση. Αλλά για αυτό υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές θεματολογίες, για να είμαστε όλοι σε ένα πλαίσιο. Από την άλλη, αυτή είναι και η ομορφιά αυτού του πειράματος και για εμένα και για τους θεατές. Υπάρχει πάντοτε αυτός ο φόβος, όταν κάποιος πηγαίνει να δει stand up, ειδικά αυτός που κάθεται στην πρώτη σειρά, "ωχ, θα μου μιλήσει", ενώ γενικότερα εμείς δεν προσβάλλουμε, δε φέρνουμε σε δύσκολη θέση κανέναν. Αυτό ακριβώς ήταν που με ιντρίγκαρε και σκέφτηκα να το κάνω. Να πούμε ότι εξαρχής θα είναι έτσι αυτή η παράσταση, οπότε όλοι όσοι θα έρθουν, να ξέρουν εξαρχής ότι "αυτό θα συμβεί σήμερα". Οπότε καταργείται ο φόβος που υπάρχει και το απολαμβάνουμε, γιατί είναι και για εμένα κάτι που μου φέρνει μια πολύ ωραία αγωνία να έχω προετοιμάσει μόνο τις ενότητες.
Ουσιαστικά ο κωμικός και οι θεατές γίνονται μια ομάδα…
Σε γενικές γραμμές ναι, με κεντρικό συντονιστή τον κωμικό.
Είναι βέβαιο πως το stand up comedy, χωρίς την προετοιμασία του κειμένου, αποτελεί μια πρόκληση για τον κωμικό. Από που προέκυψε αυτή σας η ιδέα και γιατί θελήσατε να προχωρήσετε σε ένα πιο πρωτότυπο βήμα σε σχέση με το κλασσικό stand up comedy που εμπεριέχει την ασφάλεια της προεργασίας;
Αυτό έγινε επειδή ήθελα κάτι διαφορετικό για το Φεστιβάλ. Δεν είναι κάτι που θα το έκανα ξανά, ή σε σειρά παραστάσεων. Επίσης, είναι κάτι που στο εξωτερικό γίνεται αρκετά και μου αρέσει να εξερευνώ πεδία τα οποία είναι άγνωστα και για εμένα, ή δεν έχουν την ασφάλεια του κειμένου. Θεωρώ ότι το Φεστιβάλ είναι ένας πολύ καλός χώρος για τέτοιους πειραματισμούς. Οπότε ένιωσα ότι είναι μια πολύ ωραία στιγμή, έχω ξεκινήσει την καινούρια μου παράσταση, κάνω περιοδεία με την καινούρια μου παράσταση η οποία θα υπάρχει και ακόμη ένα – δύο χρόνια, οπότε σκέφτηκα ότι σε αυτή τη φάση, από το να κάνω μια από τα ίδια, να κάνω κάτι πολύ διαφορετικό και για εμένα και για τους θεατές και γενικότερα κάτι ασυνήθιστο για το ίδιο το stand up.
Είναι γεγονός πως καθένας από εμάς, αρέσκεται σε διαφορετικό είδος χιούμορ. Έχει τύχει να μη λάβετε το από το κοινό την αντίδραση που περιμένατε, ή να μη γελούσε ο κόσμος με κάποιο αστείο σας; Αν έχει συμβεί, πώς αντιμετωπίσατε αυτή την πρόκληση;
Δεν είναι καθόλου πρόκληση, αυτό μπορεί να συμβεί στις δοκιμές, γιατί πριν ετοιμαστεί η παράσταση υπάρχουν παραστάσεις δοκιμών, όπου όλοι οι κωμικοί δοκιμάζουμε το υλικό μας, σβήνουμε, γράφουμε, διορθώνουμε και εκεί είναι πολύ θεμιτό να υπάρξουν αστεία τα οποία δε θα λειτουργήσουν και θα τα πετάξεις. Θέλω να πω, ότι στην έτοιμη παράσταση, έχεις μια εικόνα για το πώς θα πάνε τα πράγματα, στις δοκιμές όμως, εγώ το λέω καμιά φορά ότι "αν δε σας αρέσει κάτι, πρέπει να φανεί". Αυτές είναι και οι βραδιές που λέγονται open mike, work in progress, όπου ο κωμικός ανεβαίνει και παρουσιάζει υλικό το οποίο είναι προς αξιολόγηση. Ό,τι μείνει μέσα από αυτές τις βραδιές, μέσα από διορθώσεις, αυτό είναι το υλικό που θα αποτελέσει την παράστασή του, η οποία θα έχει τίτλο και θα είναι έτοιμη.
Κατά τη διάρκεια της πορείας σας πρωτοτυπήσατε, δημιουργώντας μια παράσταση για παιδιά, η οποία απευθύνεται σε ηλικίες 6 έως και 12 ετών και η οποία κατέχει εξέχουσα θέση στο επαγγελματικό σας πρόγραμμα το φετινό Δεκέμβριο και τον ερχόμενο Γενάρη. Μάλιστα, τα παιδιά έχουν εξέχουσα θέση στο πρόγραμμά σας και την Κυριακή 2 Ιουνίου, με την παράστασή σας για παιδιά. Τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με τα παιδιά, πέρα από τους ενήλικες στους οποίους απευθύνονται οι περισσότεροι stand up comedians;
Αυτό είναι επίσης κάτι που στο εξωτερικό γίνεται όλο και περισσότερο. Πριν από τρία χρόνια σκέφτηκα ότι ήταν μια πολύ ωραία ιδέα να γίνει και στην Ελλάδα κάτι τέτοιο, ήθελα ο γιος μου να έρθει όσο το δυνατόν νωρίτερα να δει παράσταση stand up στο θέατρο. Οπότε ήταν μια ευκαιρία να επισπεύσω αυτή την ιδέα που την είχα αρκετό καιρό. Γενικότερα είναι πολύ ωραία διαδικασία, αυτή η παράσταση ξεκίνησε μάλιστα από τη Θεσσαλονίκη, εκεί κάναμε την πρεμιέρα πριν από τρία χρόνια περίπου, αλλά τώρα είναι αρκετός καιρός που δεν την έχω παρουσιάσει στην πόλη, οπότε είναι ευκαιρία στο πλαίσιο του Φεστιβάλ να γίνει. Είναι μια παράσταση η οποία έχει πλέον αρκετά μεγάλη δυναμική, βλέπω γενικότερα ότι και οι γονείς και τα παιδιά περνάνε πάρα πολύ καλά, το απολαμβάνω και εγώ. Δεν έχει κάποια ιδιαιτερότητα, είναι η κλασσική φόρμα του stand up, με πράγματα τα οποία όμως δεν υποτιμούν τη νοημοσύνη των παιδιών και δεν αναγκάζουν και τους γονείς να χαμηλώσουν το επίπεδο του χιούμορ για να φτάσει σε παιδικό επίπεδο, είναι μια παράσταση που απευθύνεται εξίσου και στους δύο και είναι και πάρα πολύ ωραίο για τα παιδιά, γιατί έρχονται σε επαφή με ένα είδος χιούμορ που δε βασίζεται στη φάρσα, είναι καθαρά διατύπωσης και σωματικό χιούμορ. Και κάτι που παρατήρησα κι εγώ δουλεύοντας αυτή την παράσταση, είναι ότι δεν είναι τελικά τόσες πολλές οι χιουμοριστικές παραστάσεις για παιδιά. Παγκοσμίως είναι ένα είδος το οποίο σπάνια κανείς συναντά.
Μιας και αναφερθήκαμε στα παιδιά, πώς θα τα χαρακτηρίζατε ως κοινό; Ποια χαρακτηριστικά θεωρείτε πως φαίνονται πιο έντονα σε σχέση με το ενήλικο κοινό;
Δεν έχω καταγράψει διαφορές στα χαρακτηριστικά. Είναι ένα κανονικό κοινό. Και επειδή και από τη δική μου μεριά ξεκινάει με το να απευθύνομαι σε αυτές τις ηλικίες, δεν το διαχωρίζω. Δηλαδή σε πρακτικά πράγματα τα παιδιά είναι καλύτεροι θεατές, όπως για παράδειγμα ας πούμε ότι δε χτυπάει το κινητό τους στην αίθουσα. Τα παιδιά έχουν δηλαδή μια πολύ σωστή αντιμετώπιση στο θέμα της ενόχλησης με τα κινητά, ενοχλούνται και τα ίδια από αυτό. Σε ποιοτικά χαρακτηριστικά, όχι, δεν υπάρχει κάποια διαφορά. Είναι στοχευμένη κωμωδία στο να την κατανοούν και οι μικροί και οι μεγάλοι, οπότε πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εγώ ανεβαίνω και δε διαχωρίζω μέσα στο μυαλό μου τις ηλικίες. Έχω φτιάξει την παράστασης έτσι ώστε να λειτουργεί και στους μεν και στους δε. Εννοείται ότι θεματολογικά είμαστε σε πολύ clean cut θέματα, με γλώσσα ανάλογη. Αλλά όχι δε γενικές γραμμές δεν έχω εντοπίσει κάποια διαφορά που να πω “καμιά σχέση τα παιδιά με τους γονείς” και είναι πολύ θετικό αυτό. Είναι η δομή έτσι, είναι και η πρώτη φορά που δεν έχει σκηνικά και κοστούμια μια παράσταση που βλέπουν τα παιδιά. Βασίζονται καθαρά στο κείμενο.
Είναι αυτονόητο πως όπως όλες οι δουλειές, έτσι και αυτή του κωμικού, έχει τα θετικά και τα αρνητικά, τις δυσκολίες και τις χαρές της. Στο μέχρι τώρα ταξίδι σας, ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε αντιμετωπίσει επί σκηνής, ή ακόμα και πριν ανεβείτε σε αυτήν;
Το stand up είναι μια μόνιμη διαδικασία, δεν τελειώνει ποτέ μια παράσταση γράφοντάς την και παίζοντας. Πάντοτε σε απασχολεί το επόμενο κείμενο, το υλικό… Εγώ διαρκώς δουλεύω και η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η διάρκεια στην ένταση που έχει αυτή η δουλειά. Αυτό που γίνεται στη σκηνή, είναι το 10% της προετοιμασίας. Το υπόλοιπο είναι το γράψιμο, η πρόβα, η διόρθωση του υλικού. Οι ώρες που δουλεύεις πάνω στη σκηνή, είναι πολύ λιγότερες σε σχέση με τις ώρες που δουλεύεις πίσω από τη σκηνή. Αυτό σημαίνει ότι είναι μια πρόκληση η διάρκεια και η ένταση που συγκεντρώνει ο άνθρωπος που είναι ο performer, ο συγγραφέας και σκηνοθέτης του ίδιου πράγματος. Αλλά δεν είναι κάτι προσωπικό, είναι κάτι που αντιμετωπίζουν όλοι οι κωμικοί. Νομίζω αυτή είναι η πιο χαρακτηριστική πρόκληση. Είναι διαρκές το κομμάτι που γράφω, διορθώνω, συγκεντρώνω ιδέες... είναι ζωντανός οργανισμός η διαδικασία που φτιάχνω κείμενα για το stand up, υπάρχουν κείμενα τα οποία είναι έτοιμα και δεν τα έχω πει ακόμη. Δουλεύω καθημερινά για να συγκεντρώνω ιδέες και να γράφω κείμενα. Αυτό είναι το σημείο της πρόκλησης, το οποίο δε σταματά ποτέ. Τα πάντα γύρω σου μπορεί να είναι αφορμή για έμπνευση.
Όπως διαβάζουμε στην προσωπική σας ιστοσελίδα, το ΒHMAGAZINO έχει σημειώσει χαρακτηριστικά για το πρόσωπό σας: "Ο Γιώργος Χατζηπαύλου είναι ίσως ο μόνος που κάνει τόσο καλό stand up comedy στην Ελλάδα". Ποια είναι τα συναισθήματα που σας δημιουργούν τέτοιου είδους σχόλια;
Εγώ είμαι πάντοτε χαρούμενος όταν γράφονται καλά πράγματα και ειδικά από ανθρώπους που έχουν δει την παράσταση ή τη δουλειά μου, όχι με κριτικό μάτι, αλλά με σκοπό να ανακαλύψουν τις διαφορετικές πτυχές που μπορεί να έχει η κωμωδία μου, όπως και η κωμωδία όλων των ανθρώπων στο χώρο. Από εκεί και πέρα, αυτό σημαίνει αυτόματα και μια ευθύνη, μια αγωνία να επαναλαμβάνεται και να διατηρείται. Επειδή και το θέατρο είναι από τη φύση του θνησιγενές, δηλαδή κάτι το οποίο πάει καλά σήμερα, δεν είναι βέβαιο ότι θα επαναληφθεί και αύριο, σε εμάς η θετική κριτική και γενικότερα και από το θεατή κυρίως, είναι ένας στόχος για να επαναλαμβάνεις την ίδια υψηλή απόδοση και το ίδιο καλό αποτέλεσμα ξανά και ξανά.
Μιας και το επαγγελματικό σας πρόγραμμα, παρατηρούμε πως είναι ιδιαίτερα βεβαρημένο μέχρι τον Απρίλιο του 2020, αφού περιλαμβάνονται παραστάσεις τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να ανταπεξέρχεστε σε αυτό;
Ακριβώς επειδή είναι προγραμματισμένο, έχω φροντίσει να είναι κάτι εφικτό. Να έχει και την έννοια της πρόκλησης, αλλά και την έννοια της διαχείρισης, να είναι μπορεί να γίνει δηλαδή. Για εμένα είναι σταθμοί στο κομμάτι της περιοδείας, κάποιοι πιο μακριά, κάποιοι πιο κοντά. Μου αρέσει να είμαι αρκετά μπροστά στο πρόγραμμα και να ξέρω τι θα κάνω, γιατί όλα αυτά στο εξωτερικό απαιτούν και μια προετοιμασία, είναι αρκετά χρονοβόρα όλα αυτά. Ο προγραμματισμός του εξωτερικού δεν έχει καμιά σχέση με το δικό μας. Αν για παράδειγμα προγραμματίσεις αυτή τη στιγμή μια παράσταση στην Αγγλία ή στη Γερμανία για τον Οκτώβριο για παράδειγμα, είναι τελευταία στιγμή. Οπότε πρέπει να είσαι αρκετά μπροστά στο πρόγραμμα και βοηθάει αρκετά να προγραμματίζεις και το κομμάτι των παραστάσεων και της περιοδείας στην Ελλάδα.
Δεδομένου ότι το άμεσο επαγγελματικό σας πρόγραμμα, μας είναι γνωστό από τη λίστα των παραστάσεων που υπάρχει στην προσωπική ιστοσελίδα σας, θα μπορούσατε να διατυπώσετε κάποιες σκέψεις σας σχετικά με το stand up comedy γενικότερα; Πώς είναι σαν δουλειά και ποια τυπικά προσόντα θεωρείτε πρέπει να διαθέτει κάποιος που θέλει να ασχοληθεί; Τι ρόλο διαδραματίζει το πηγαίο χιούμορ;
Να του αρέσει η κωμωδία και να κάνει άγνωστους ανθρώπους να γελάνε. Να έχει διάθεση να πει πράγματα, ακόμη και αρκετά προσωπικά, βαθιά και επικίνδυνα ώρες ώρες, μέσα από την κωμωδία. Δεν ξέρω αν το χιούμορ είναι απαραίτητο χαρακτηριστικό. Έχω δει πολλούς ανθρώπους με χιούμορ που τη θεωρούν μια προσωπική διαδικασία, δεν την κοινοποιούν. Αλλά είναι μια δουλειά έκθεσης, δηλαδή να μη φοβάται να εκθέσει τον εαυτό του στη σκηνή. Ειδικά τα πρώτα χρόνια να πειραματιστεί, να πετύχει, να αποτύχει στιγμιαία, να το εξερευνήσει με θάρρος. Όλο αυτό προκύπτει από το πόσο πολύ το θέλει. Η επιθυμία πρέπει να είναι μεγαλύτερη από το φόβο.
Για περισσότερες πληροφορίες για τις παραστάσεις ακολουθήστε τους παρακάτω συνδέσμους:
Πηγές φωτογραφιών: κεντρική: gossip-tv.gr
