Ευγενικός, πρόσχαρος μα πάνω απ' όλα άνθρωπος με αξίες. Είναι από τους αγαπημένους ηθοποιούς του κοινού, με πολλές και αξιόλογες ερμηνείες στο βιογραφικό του. Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσεις πρωταγωνιστεί στην παράσταση "Εκτός Ύλης" ή "Ο μονόλογος ενός καθ’ ομολογία παράλογου".
Με αφορμή την παράστασή που θα ανέβει στο Θέατρο Αμαλία στην Θεσσαλονίκη, το Townsendia είχε μια πολύ ευχάριστη συζήτηση εφ΄ όλης της ύλης μαζί του. Μιλήσαμε για τη παράσταση, για την πολιτική, για την κοινωνία και για πολλά πολλά ακόμη..
«Εκτός Ύλης» ή «Ο μονόλογος ενός καθ’ ομολογία παράλογου» του συγγραφέα Κώστα Λεϊμονή, βραβευμένο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών, είναι η παράσταση που πρωταγωνιστείτε και ανεβαίνει στο Θέατρο Αμαλία. Τι ακριβώς πραγματεύεται το έργο;
Το έργο είναι η ομιλία παραίτησης ενός υπουργού στη βουλή. Ενός ανθρώπου ο οποίος έχει φτάσει πολύ ψηλά στην εξουσία, έχει μπει μέσα στην διαπλοκή και σε όλα αυτά, αλλά κάποια στιγμή σε μια κρίση συνείδησης αποφασίζει να παραιτηθεί και να μιλήσει με ένα διαφορετικό τρόπο στην βουλή απ ότι έχουμε συνηθίσει να ακούμε. Αποφασίζει να πει τα πράγματα με το όνομά τους, να κάνει την αυτοκριτική του και να αποδώσει ευθύνες εκεί που πρέπει. Δεν αφορά βέβαια μόνο την πολιτική γιατί έχει να κάνει και με την κριτική οποιοδήποτε ανθρώπου που σιγά-σιγά μέσα από καθημερινούς συμβιβασμού μεταλλάσσετε και γίνεται κάποιος άλλος χωρίς να το συνειδητοποιεί. Είναι κάτι το οποίο το αντιμετωπίζουμε όλοι πέρα από τους πολιτικούς αλλά κυρίως στοχεύει εκεί στην πολιτική. Είναι μια ομιλία που μπορεί να πει κανείς πως δεν θα ακούσουμε ποτέ στην βουλή, τουλάχιστον ας την ακούσουμε στο θέατρο.
Συνεργάζεστε με τη σκηνοθέτιδα Κωνσταντίνα Νικολαΐδη, θέλετε να μας μιλήσετε για την συνεργασία αυτή;
Είναι η πρώτη φορά που συνεργαζόμαστε. Το είχαμε επιχειρήσει παλιότερα σε μια εξαιρετικά επιτυχημένη παράσταση που είχε κάνει η Κωνσταντίνα τους 12 ενόρκους. Τότε δεν μπορούσα να ακολουθήσω το πρόγραμμα της παράστασης και έτσι δεν μπορέσαμε να συνεργαστούμε. Είμαι τυχερός που συνεργαστήκαμε τώρα γιατί δύσκολα βρίσκεις σκηνοθέτες που να έχεις απόλυτη ταύτιση απόψεων και που ο ένας να συμπληρώνει τον άλλον. Νομίζω πως δεν θα είναι η τελευταία φορά. Εγώ τουλάχιστον θα το ήθελα πάρα πολύ να ξανά δουλέψω με την Κωνσταντίνα.
Υπάρχουν στοιχεία του έργου που σας εκφράζουν προσωπικά;
Όλη αυτή η ερώτηση αυτού του ανθρώπου για το πόσο έχει αλλάξει, πόσο με τον καιρό και με τους καθημερινούς μικρούς συμβιβασμού που έκανε σιγά-σιγά έγινε κάποιος άλλος με απασχολεί και εμένα πάρα πολύ και σαν καλλιτέχνη. Διότι και εμείς όπως και σε πολλά άλλα επαγγέλματα αναγκαζόμαστε πολλές φορές να κάνουμε μικρούς καθημερινούς συμβιβασμούς, χωρίς να συνειδητοποιούμε πως γίνεσαι κάποιος άλλος άνθρωπος από αυτόν που ξεκίνησες όταν παράδειγμα ήσουν νέος. Αυτό είναι κάτι το οποίο με αφορά προσωπικά πέρα από το ότι θα με αφορούσε έτσι και αλλιώς ως πολίτη και ως πολιτικό άνθρωπο αν θέλετε. Το θέμα αυτό, μιας πολιτικής ομιλίας υπάρχουν ώρες που λέμε εντάξει τώρα τι θα μας πει, μα αυτά τα ξέρουμε, τα συζητάμε τα αυτονόητα θα μας πει. Αυτά τα αυτονόητα όμως όταν τα ακούς κωδικοποιημένα και σε ένα δημόσιο χώρο είναι διαφορετικά απ ότι όταν τα λες με τους φίλους σου στο καφενείο. Πολλές φορές με το ανάθεμα αυτό τα «αυτονόητα» τα ξεπερνάμε και δεν τα συζητάμε, επειδή ακριβώς τα θεωρούμε αυτονόητα. Εγώ ήθελα πάρα πολύ να ακουστούν αυτά τα αυτονόητα και να ακουστούν δημόσια.
Το έργο μιλάει για τις χαμένες αξίες τόσο του πολιτικού όσο και της εκλογικής βάση (κοινού). Πιστεύετε ότι μπορεί να αντιστραφεί το κλίμα και να βρει η κοινωνία τις χαμένες της αξίες;
Είμαι λίγο ως άνθρωπος απαισιόδοξος οπότε θα πω, πως δύσκολα μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο. Όμως έχουμε μια ελπίδα. Η μοναδική πιθανότητα να αλλάξει κάτι, είναι να αλλάξουμε πρώτα εμείς οι ίδιοι και από εκεί και πέρα όντας εμείς διαφορετικοί να οδηγήσουμε τα πράγματα να πάρουν έναν άλλον δρόμο γιατί, από μόνα τους δεν πρόκειται να συμβούν. Η πολιτική είναι μια εξαιρετικά σοβαρή και ευγενής υπόθεση και δεν πρέπει να την απαξιώνουμε, ούτε τους πολιτικούς. Εύχομαι κάποια στιγμή να αλλάξουν τα πράγματα ή έστω να τα πάμε προς το καλύτερο. Δεν είμαι της άποψης ότι τα πράγματα θα αλλάξουν έτσι μαγικά και θα γίνουν αμέσως καλύτερα. Τουλάχιστον να κάνουμε βήματα μπροστά και όχι προς τα πίσω.
«Το πρόβλημα ξεκινά από τη στιγμή που η αξία του κουστουμιού ξεπερνά την αξία του ανθρώπου που το φορά» είναι μία φράση μέσα από το κείμενο. Θεωρείτε πως αντικατοπτρίζει την κοινωνία μας, κυρίως τα τελευταία χρόνια της κρίσης;
Σε μεγάλο βαθμό! Μέχρι και προ κρίσης κατάσταση νομίζω είχαμε μάθει να εκτιμάμε το κουστούμι και όχι τους ανθρώπους που το φοράν. Το να συνειδητοποιήσουμε ότι η αξία του ανθρώπου είναι σημαντικότερη από την αξία του κουστουμιού είναι πολύ μεγάλη υπόθεση και έχει πολύ δρόμο. Δυστυχώς είναι πιο δύσκολος. Κάθε δύσβατος δρόμος είναι πιο αργός, πιο επίπονος αλλά είναι και πιο αληθινός. Βολευτήκαμε λιγάκι με την αξία του κουστουμιού. Τα πράγματα ήταν πολύ πιο εύκολα έτσι. Μας εξυπηρέτησε λιγάκι αυτή η λογική, αλλά νομίζω πως αποδείχθηκε πόσο λάθος ήταν.
Ο ήρωας της παράστασης ξεκίνησε με αγαθά κίνητρα και αξίες την ενασχόλησή του με την πολιτική. Πιστεύετε ότι οι πολιτικοί πλέον στις μέρες μας μπορούν να ξεκινήσουν έτσι ή γαλουχούνται με την πολιτική σκέψη και νοοτροπία που κυριαρχεί;
Μέχρι πριν από λίγο καιρό πίστευα πως όλοι ξεκινάμε με αγαθά κίνητρα, με αγαθές προθέσεις να προσφέρουν σε αυτόν τον τόπο. Πίστευα πως ξεκινάμε για να κάνουμε μια κοινωνία καλύτερη και πως σιγά-σιγά γίνεται η ζημιά. Τα τελευταία χρόνια έχω αρχίσει να αμφιβάλλω και γι αυτό. Συνάντησα πριν 1-2 χρόνια σε μια περιοδεία που ήμουνα στην Κομοτηνή μια ομάδα από φοιτήτριες της Νομικής. Ήταν φοιτήτριες 1ου έτους και συζητώντας μιλήσαμε για διάφορους διάσημους ποινικολόγους και για το πώς έχουνε ταυτιστεί με διαπλοκή, με διαφθορά. Μου έκανε τρομερή αρνητική εντύπωση ότι αυτά τα παιδιά ξεκινούσαν έτοιμα να βουτηχτούν στην διαφθορά και στην διαπλοκή. Όντας ακόμη φοιτήτριες, αυτό που μου είπαν ήταν, ότι δεν είχαν κανένα πρόβλημα να υπερασπιστούν τον οποιοδήποτε και να εργασθούν σε ένα δικηγορικό γραφείο που αναλαμβάνει τέτοιες υποθέσεις ασχέτως το αν είναι σωστό ή όχι, ασχέτως το αν είναι δίκαιο ή όχι, προκειμένου να καταφέρουν να φτιάξουν την καριέρα τους. Μου έκανε πολύ εντύπωση γιατί περίμενα πως σε παιδιά 1ου έτους μιας Νομικής θα υπάρχουν πιο αγαθά κίνητρα. Δεν το είδα καθόλου αυτό και με απογοήτευσε πολύ. Το έχω συναντήσει και στην δουλειά μου. Υπάρχουν πάρα πολλοί ηθοποιοί οι οποίοι ξεκινάνε λέγοντας «θέλω να γίνω διάσημος, θέλω να βγάλω λεφτά». Πέρα από το γεγονός ότι είναι εντελώς λάθος αυτό το ξεκίνημα γιατί δεν γίνεται έτσι και αλλιώς, δείχνει όμως πόσο έχει αλλοιωθεί η πραγματική αξία των πραγμάτων. Εμείς όταν ξεκινάγαμε θέλαμε να υπηρετήσουμε ένα θέατρο, μια τέχνη. Ξέραμε πολύ καλά ότι θα πεινάσουμε. Πιθανόν θα μέναμε πολύ μεγάλα διαστήματα άνεργοι και ήμασταν έτοιμοι να πούμε χιλιάδες όχι σε προτάσεις που δεν μας αντιπροσώπευαν. Πλέον αυτό βλέπω να έχει εκλείψει σχεδόν παντελώς. Φταίει και η κρίση αλλά φταίμε και εμείς, οδηγήθηκαν τα πράγματα εκεί από εμάς.
Ένας έντονο μονόλογος, με διαφορετικά στοιχεία, με ευαισθησία και συναισθήματα. Πως είναι ένας ηθοποιός να ενσαρκώνει έναν τέτοιο ρόλο;
Δόξα το Θεό οι περισσότεροι ρόλοι έχουν όλα αυτά τα στοιχεία. Είναι αναπόσπαστο στοιχείο αυτό της δουλειά μας. Πρέπει να παιδευτείς με μια ψυχή για να την ενσαρκώσεις. Πρέπει να βιώσεις όλα τα συναισθήματα, να την δικαιολογήσεις, να εξηγήσεις τις πράξεις της. Δεν έχει μεγάλη διαφορά σε αυτό. Έχει όμως μια δυσκολία παραπάνω διότι είναι ένας πολιτικός λόγος γραμμένος ως διήγημα που δεν έδινε βάση στον χαρακτήρα αυτού του ανθρώπου. Δεν ήταν υπαρκτός αυτός ο χαρακτήρας. Δεν ήταν ένας άνθρωπος που τον ξέρεις ή που μπορεί να τον συναντήσεις και έτσι είχαμε να χτίσουμε με την Κωνσταντίνα ένα χαρακτήρα σχεδόν από το μηδέν. Έπρεπε να τον κάνουμε να είναι υπαρκτό πρόσωπο. Το ενδιαφέρον στο κείμενο είναι ότι παντρεύει τον ξύλινο πολιτικό λόγο με την αλήθεια. Αυτό το γεγονός είναι κάτι που δεν συμβαίνει στη ζωή και που δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. Όλοι παραπονιόμαστε πως οι πολιτικοί μιλάνε ξύλινα, αδιάφορα, ψυχρά πέρα από συναισθήματα πέρα από τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων. Εδώ λοιπόν αυτό παντρευόταν από τον συγγραφέα έτσι και αλλιώς. Έπρεπε εμείς να γεννήσουμε μια ψυχή, που έχει δικό του τρόπο να αναπνέει, να πίνει νερό, δικό του τρόπο να τρώει όλα αυτά έπρεπε να πάρουν σάρκα, είχε μια παραπάνω δυσκολία εκεί. Πολλές φορές ήταν σε κόντρα με το κείμενο και έπρεπε να βρεθεί τρόπος να το λύσουμε το πρόβλημα. Παράλληλα όμως ήταν και ενδιαφέρον διότι στη δική μας τη δουλειά όσο πιο δύσκολα είναι τα πράγματα τόσο πιο πολύ ενδιαφέρον έχουν .
Θεωρείτε πως είναι εφικτό κάποιο πολιτικό πρόσωπο της χώρας μας να κάνει μια παρόμοια δημόσια αυτοκριτική;
Θεωρώ απίθανο να γίνει κάτι τέτοιο. Φυσικά δεν το αποκλείω ποτέ, δεν είμαι απόλυτος αλλά το θεωρώ σχεδόν απίθανο. Το σύστημα προστατεύεται από τέτοιου είδους αντιδράσεις. Ακόμη και στην περίπτωση που κάποιος το θέλει, με κάποιον τρόπο θα τον σταματήσουν πριν το κάνει, θεωρώ πως θα τον βάλλουν διλήμματα. Είναι το σύστημα της αυτοπροστασίας που έχει η εξουσία ακριβώς για να μην αφήνει τέτοιου είδους διαρροές. Κάποιοι άνθρωποι στο παρελθόν έχουν αποσυρθεί σιωπηλά. Δύσκολα να ακούσεις μια τέτοιου είδους αυτοκριτική. Μακάρι να συνέβαινε όμως δε το βλέπω.
Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να κρατήσει το κοινό φεύγοντας από την παράσταση;
Εξαρτάται κυρίως από τον αποδέκτη. Ο καθένας παίρνει αυτά που χρειάζεται. Με την τέχνη είναι περίεργα τα πράγματα. Δεν μπορείς να πεις θα σου δώσω αυτό το μήνυμα συγκεκριμένα γιατί ο θεατής μπορεί να θέλει να δει κάτι άλλο, είναι στην ευχέρειά του αυτό. Δύνονται πάντα τα περιθώρια σε όλες τις τέχνες ο καθένας να το δει από τη δική του οπτική ματιά. Το σίγουρο είναι ότι δημιουργεί πολλά ερωτήματα. Δεν κάνει μόνο αυτοκριτική, ούτε κριτικάρει μόνο τους πολιτικούς, κριτικάρει και τους πολίτες. Μας αφορά όλους. Ακόμη και αν κάποια πράγματα τα έχουμε σκεφτεί δεν μπορούμε να το πιστέψουμε ότι είναι δικά μας λάθη. Σε φέρνει προ του ευθυνών σου οπότε αν θέλεις και αν είσαι ανοιχτός αποδέκτης μπορείς να δεις πολλά πράγματα που σε προβληματίζουν και να τα διορθώσεις στο μέλλον.
Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας τα μελλοντικά σας σχέδια;
Οι εποχές είναι λίγο δύσκολες για να πούμε ότι μπορούμε να κάνουμε σχέδια διότι πολλά από αυτά ανατρέπονται. Τηλεοπτικά παίζω στην σειρά Αστέρας Ραχούλας. Είναι μια σειρά που μου αρέσει πολύ το σενάριο. Επιπλέον κάνω ένα σήριαλ στην Ιταλία το οποίο είναι σε διαφορετικές συνθήκες, με ρόλο που ποτέ δεν θα μπορούσα να τον παίξω στην Ελλάδα. Είναι κάτι τελείως διαφορετικό και με ανανεώνει και ως άνθρωπο και ως ηθοποιό. Θεατρικά δεν έχω κάτι στο άμεσο μέλλον που να μπορώ να κουβεντιάσω, γίνονται κάποιες συζητήσεις αλλά ποτέ κανείς δεν ξέρει αν θα προχωρήσουν.
Συνένετυξη: Μαρία Γούσιου
Για περισσότερες πληροφορίες: "Εκτός Ύλης" ή "Ο μονόλογος ενός καθ' ομολογία παράλογου"