Είδαμε και προτείνουμε: "Γράμμα στον πατέρα" του Franz Kafka στο Goethe Institut Thessaloniki

"Γράμμα στον Πατέρα" του Franz Kafka στο Goethe Institut Thessaloniki (Β. Όλγας 66) σε σκηνοθεσία Στέλιου Βραχνή από την Ομάδα Θέατρο Πρόταση.

Το έργο: Ουσιαστικά πρόκειται για ένα αυτοβιογραφικό κείμενο, ενός λαμπρού μυαλού, του Φρανζ  Κάφκα, ενός γράμματος που απευθύνεται  στον πατέρα του. Ένα κείμενο για τα δεινά της πατριαρχίας, πριν ακόμα η λέξη πατριαρχία γίνει μόδα, ενώ πάντοτε ήταν και είναι η πηγή πολλών δεινών. Ένα κείμενο φωτιά, πιο φωτιά και από τη φωτιά στην οποία ο Κάφκα ήθελε να καταλήξει.

Η σκηνοθεσία: Ο όρος σκηνοθεσία πολύ μικρός για να περιγράψει, αυτό που ο Στέλιος Βραχνής θέτει επί σκηνής. Πρόκειται για ένα ζωντανό έργο τέχνης, που ανά πάσα στιγμή κινείται στο χώρο, συντίθεται – αποσυντίθεται και ανασυντίθεται, αναδομείται, καταστρέφεται και ξαναφτιάχνεται από την αρχή, χωρίς ούτε μια στιγμή να πάψει να προκαλεί, την προσοχή, τα συναισθήματα και το ενδιαφέρον του θεατή.

Η τριχοτόμηση του ρόλου, μιας και τρεις ηθοποιοί παίζουν ταυτόχρονα τον γιό και τον πατέρα, είναι ένα ασύλληπτο εύρημα του Στέλιου Βραχνή, που πρώτη φορά βλέπουμε να συμβαίνει σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια ενός έργου. Και όμως είναι όλα τόσο μελετημένα και απόλυτα χορογραφημένα, ενώ η ένταση και ο ρυθμός είναι πάντα στο Ζενίθ, κρατώντας τον θεατή σε μια τεντωμένη σκηνή, ενώ στις λιγοστές παύσεις, αφουγκράζεσαι όχι μόνο την αγωνία και την ψυχή του ήρωα, αλλά και των θεατών.

Η υποκριτική: Ένα μεγάλο μπράβο, αγκαλιά, αλλά και σεβασμός αξίζει στους: Πάνο Αναγνωστόπουλο, Απόστολο Λινάρδο και Παύλο Τάνη, που είναι συ-γκλο-νι-στι-κοί! Δεν έχω ξαναδεί ηθοποιούς να δίνουν όλο τους το είναι, με τέτοιο πάθος, ένταση και πίστη σε αυτό που πράττουν επί σκηνής και μάλιστα εν χορώ. Ο ιδρώτας που κυλάει και τρέχει από κορμί και πρόσωπο, είναι ο πιο τίμιος, ειλικρινής και τιμημένος ιδρώτας που μπορεί να βγάλει ηθοποιός. Και εκεί που φωνάζουν, τρέχουν, συγκρούονται, συμπλέκονται, βγάζουν κάτι ηχοχρώματα απίστευτα, μια λεπτή ειρωνεία, μια καταγγελία έλλειψης συναισθημάτων από τον πατέρα προς το παιδί, που σκιαγραφούν τέλεια τον χαρακτήρα που υποδύονται εκείνη τη στιγμή.

Το εκπληκτικό είναι πως όταν τους δεις μετά, απορείς πως αυτά τα "τυπάκια" που δεν έχουνε ίχνος έπαρσης έπαιξαν τόσο συναρπαστικά. Η απάντηση είναι ίσως απλή να τη βρεις, δύσκολο να την κάνεις πράξη: Παιδεία, ήθος, αφιέρωση στην τέχνη τους, πίστη στο όραμα του σκηνοθέτη και ομαδική δουλειά. Για αυτό και επί σκηνής ήτανε "τυπάρες", γίγαντες! Και όχι, δεν γνωρίζω κανέναν προσωπικά! 

Η παράσταση: Πρόκειται για μια συγκλονιστική παράσταση στο σύνολό της. Και μόνο που μπαίνεις στη αίθουσα, ακούγοντας την πρωτότυπη μουσική του Θάνου Χαριζάνη, αλλά και τον ήχο από τα πόδια των ηθοποιών, που μαρτυρούν αμέσως την ψυχολογική κατάσταση του ήρωα, θέλοντας και μη μπαίνεις σε μια μυσταγωγική κατάσταση, από την οποία δε βγαίνεις ποτέ.

Η συνοχή της παράστασης θα σα καταπλήξει. Η συνεργασία των ηθοποιών, είναι εκπληκτική, χωρίς να καταλαβαίνεις πως γίνεται, καθώς είναι απόλυτα αφιερωμένοι στο έργο τους.

Αυτή η παράσταση λειτούργησε πολύ λυτρωτικά σε μένα, αλλά και στους υπόλοιπους θεατές, που ακόμα και στο τέλος όταν οι ηθοποιοί φεύγουν από τη σκηνή και περνάει σχεδόν ένα λεπτό για να ξαναμπούν και να υποκλιθούν, οι θεατές δεν κουνιούνται από τη θέση τους, ενώ στα πρόσωπά τους μπορείς να δεις ακόμα και την ενοχή, για τα δικά τους μυστικά βιώματα.

Υ.Γ. Αυτή είναι μια πλήρης και ειλικρινής κριτική, για όσα βίωσα εγώ, από την παράσταση που είδα στη Θεσσαλονίκη μας, σε αυτή τη μικρή πόλη του Βορρά, που όλοι συνηθίζουν να εκθειάζουν τους πάντες, είτε γιατί… "αυτοί είμαστε όλοι και όλοι", είτε γιατί πήραν μια πρόσκληση, είτε για πελατειακούς λόγους. Ε, δεν είναι έτσι! Αν θέλουμε πολιτισμό σε αυτή την πόλη, πρέπει επιτέλους να ξεχωρίσουμε τη ήρα από το σιτάρι. Υπάρχει δυστυχώς το κακό θέατρο, το μέτριο, το καλό, και υπάρχει και το άριστο, το άρτιο, αυτό που συμβαίνει σε αυτή την παράσταση, που άνετα την κατατάσσω μέσα στις πέντε καλύτερες, από τις εκατοντάδες που έχω δει στη ζωή μου!

Και για αυτούς τους λόγους, όχι απλά την προτείνω, επιβάλλεται να δείτε μια τέτοια παράσταση! Οι παραστάσεις συνεχίζονται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9 μ.μ. μέχρι τις 28 Μαΐου, στο Γερμανικό Ινστιτούτο Γκαίτε.  

Γράφει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΡΑΒΝΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Για περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο: Το "Γράμμα στον πατέρα" του Franz Kafka παρατείνει τις παραστάσεις στο Goethe Institut Thessaloniki