Ο Τάσος Ιορδανίδης μας έχει προσφέρει τα τελευταία χρόνια εξαίσιες ερμηνείες στο θεατρικό σανίδι και όχι μόνο. Με αφορμή τον άκρως επιτυχημένο μονόλογο, "Ο Τζόνι πήρε το όπλο του", που επισκέπτεται την Θεσσαλονίκη στις 5, 6 και 7 Ιουνίου στο Θέατρο Αμαλία, ο γνωστός ηθοποιός μίλησε στην Townsendia για τις απαιτήσεις της υποκριτικής, για μια εναλλακτική προσέγγιση πάνω στον ήρωα του Τράμπο, για τον προβληματισμό που γεννά η παράσταση, αλλά και για τη διαχρονικότητα ενός ζητήματος που νομίζουμε ότι δε μας αγγίζει. Ο Τάσος Ιορδανίδης, καταφέρνοντας να δώσει σάρκα και οστά σε έναν στρατιώτη – σύμβολο, μας μίλησε για τη μεγαλύτερη φρικαλεότητα που γέννησε ποτέ το ανθρώπινο είδος, τον πόλεμο.
Ενσαρκώνετε τον Τζόνι στον αντιπολεμικό μονόλογο. Θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα λόγια για το έργο;
Είναι ένα κατηγορηματικό "όχι" απέναντι στις πολεμικές διαθέσεις, απέναντι στον μιλιταρισμό και συγχρόνως μια ωδή στη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής και του ανθρώπινου νου. Πρόκειται για μια παράσταση η οποία βασίζεται πάνω στην ομότιτλη νουβέλα του Ντάλτον Τράμπο, τη θεατρική απόδοση την υπογράφει η Σοφία Αδαμίδου, τη σκηνοθεσία, η Θάλεια Ματίκα, τους φωτισμούς ο Σάκης Μπιρμπίλης, τη σκηνογραφία - το κοστούμι η Ηλένια Δουλαδήρη και την πρωτότυπη μουσική της παράστασης ο Τάσος Σωτηράκης. Είναι μια παράσταση η οποία, ουσιαστικά δεν αναφέρεται ακριβώς σε έναν άνθρωπο. Αν και ο πρωταγωνιστής είναι ένας άνθρωπος, ένας στρατιώτης που επιστρέφει από την φρικαλεότητα του πολέμου. Ο Τζόνι όταν ανακτά τις αισθήσεις του, συνειδητοποιεί ότι δεν είναι πλέον αρτιμελής, δεν έχει όραση, δεν έχει την αίσθηση της ακοής, η μόνη αίσθηση, η οποία υπάρχει είναι αυτή της αφής και προσπαθεί να επικοινωνήσει με τον περιβάλλοντα χώρο και με τους ανθρώπους γύρω του με όποιον τρόπο μπορεί. Αποτελεί ένα σύμβολο που καταδικάζει τους αρχιερείς της μεγαλύτερης φρικαλεότητας που γνώρισε ποτέ το ανθρώπινο είδος, καταδικάζοντας συνάμα με άλλα λόγια τον ίδιο τον πόλεμο. Συγχρόνως βλέπουμε και τις όμορφες αναμνήσεις από την προηγούμενη ζωή του, τη ζωή που είχε πριν τον πόλεμο, πριν πάει στα χαρακώματα. Η ιστορία όμως είναι μια αφορμή για έναν συμβολικό στρατιώτη. Ο Τζόνι είναι ένα σύμβολο, ο οποίος στέκεται εκεί και θα στέκεται και, ευτυχώς, ο Τράμπο τον έθεσε εκεί που τον έθεσε, ώστε να στέκεται σαν ένα αντίβαρο, σαν μια συνεχή απειλή, απέναντι σε όλους αυτούς τους θιασώτες των εχθροπραξιών.
Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που συναντήσατε απέναντι σε έναν τόσο απαιτητικό μονόλογο;
Σίγουρα υπάρχει μια πνευματική και πρακτική δυσκολία. Η διάρκεια της παράστασης είναι 1 ώρα και 10 λεπτά και σύμφωνα με τις σκηνοθετικές οδηγίες, αλλά και σύμφωνα με την συνολική οπτική του εγχειρήματος, βρίσκομαι ακίνητος επί σκηνής για όλο αυτό το διάστημα. Αυτό βέβαια, απαιτούσε μια προετοιμασία, μια διεργασία, η οποία έπρεπε να αντλήσει από κάπου, που να σας πω την αλήθεια δεν είμαι σίγουρος ακόμα από πού αντλείται, ίσως από την αγάπη που έχω για το συγκεκριμένο εγχείρημα. Ήθελε μια προετοιμασία πολύ έντονα πνευματική και πολύ έντονα σωματική συγχρόνως.
Έχετε υποδυθεί ξανά τον Τζόνι. Πώς θα περιγράφατε το γεγονός ότι ενσαρκώνετε για δεύτερη φορά το συγκεκριμένο ρόλο;
Ναι, όντως ήταν η πρώτη μου δουλειά που έκανα όταν τελείωσα τη Δραματική Σχολή του Εθνικού. Τότε βέβαια, το κείμενο ήταν υπό διαφορετική θεατρική απόδοση, ενώ τώρα τη θεατρική απόδοση υπογράφει η Σοφία Αδαμίδου. Επίσης, η σκηνοθετική ματιά τώρα, σε σχέση με τότε, δεν έχει καμία σχέση, είναι μια άλλη παράσταση, μια άλλη πρόταση πάνω στον ήρωα του Τράμπο.
Πόσο διαφορετική νιώθετε την προσέγγιση του χαρακτήρα σας, τώρα που τον υποδύεστε ξανά, μετά από κάποια χρόνια εμπειρίας σας στο θέατρο, αλλά και υπό το βλέμμα της νέας σκηνοθεσίας, της Θάλειας Ματίκα;
Σίγουρα σε κάθε ρόλο, όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος και πόσο μάλλον όσο μεγαλώνει ο καλλιτέχνης, ο οποίος είναι υποχρεωμένος πάντα, είναι ψυχαναγκασμένος, αν μου επιτρέπετε την φράση, να αφουγκράζεται έντονα τα ερεθίσματα. Σίγουρα, υπάρχουν κάποια χρώματα ζωής, κάποιες εμπειρίες, οι οποίες με επιφορτίζουν πολύ περισσότερο από ότι τότε. Τότε υπήρχε μια αγνότητα, μια άγνοια κινδύνου, μια ορμή. Τώρα, σίγουρα οι εμπειρίες ζωής και οι σκηνικές εμπειρίες βρίσκονται στην υποκριτική μου φαρέτρα. Αυτό, βέβαια, φαίνεται και σηματοδοτείται και επί σκηνής.
Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη φράση – κλειδί από τη θεατρική παράσταση που σας άγγιξε ή σας προβλημάτισε ιδιαίτερα;
Είναι η αλήθεια ότι υπάρχουν πολλές φράσεις κλειδιά στη συγκεκριμένη παράσταση. Ο Τζόνι, επειδή λειτουργεί ιδιαίτερα γρήγορα, είναι σε μια έντονη πνευματική, διανοητική εγρήγορση. Αυτό ουσιαστικά συναντάμε επί σκηνής, ένα μυαλό, το οποίο είναι ομιλόν. Ο Τζόνι αναφέρεται πολύ γλαφυρά, με ένα σκληρό, αλλά γλαφυρό τρόπο απέναντι σε αυτή τη φρίκη του πολέμου. Μια φράση δε θα μπορούσα πολύ εύκολα να ξεχωρίσω, αλλά πιο πολύ μου έχει μείνει μια απορία του Τζόνι, "Γιατί πήγα στον πόλεμο; Ποτέ κανείς δεν μου έδωσε μια ικανοποιητική απάντηση. Ποτέ δεν κατάλαβα".
Θα λέγαμε ότι ζούμε σε μια "σχετικά" ειρηνική περίοδο, χωρίς πολέμους, έστω για τη δυτική Ευρώπη. Κατά πόσο θεωρείτε ότι η θεματική του έργου αγγίζει το κοινό;
Το θέμα του πολέμου ευτυχώς στα μέρη μας, είναι κάτι το οποίο έχουμε να συναντήσουμε πάρα πολύ καιρό. Και δε μιλώ για τον πόλεμο που ενδεχομένως ζούμε στην καθημερινότητα μας, τους μικρούς πολέμους που ζούμε καθημερινά. Ευτυχώς είμαστε ένας ευλογημένος λαός για εδώ και πάρα πολύ καιρό ιστορικά, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι τα πράγματα σε παγκόσμιο επίπεδο δε θα πρέπει να μας αφορούν. Είμαστε πολίτες όχι μόνο της χώρας μας, είμαστε και πολίτες αυτού του κόσμου. Όταν συναντάμε ας πούμε όλες αυτές τις φρικαλεότητες, όλες αυτές τις αποτρόπαιες εικόνες, είτε μέσω του διαδικτύου, είτε μέσω των τηλεοράσεων, είτε μέσω κάποιου φωτογραφικού υλικού από κάποια εφημερίδα ή από κάποιο περιοδικό, νομίζω ότι δεν πρέπει να στεκόμαστε αμέτοχοι και ο καθένας από το μετερίζι του, εγώ στην προκειμένη περίπτωση από το καλλιτεχνικό, σκηνικό μετερίζι του θεάτρου, παίρνω μια θέση, με υποχρεώνει ο Τζόνι να πάρω μια θέση.
Τι θα θέλατε να θυμάται ή νιώσει ο θεατής φεύγοντας από το θέατρο;
Θα ήθελα σε αυτό το αντιπολεμικό θεατρικό συλλαλητήριο να πάρει θέση μαζί και ο κόσμος. Αυτό θα ήθελα να αποκομίσει ο κόσμος φεύγοντας από την παράσταση, ότι ναι μεν είμαστε μακριά, αλλά όσο μακριά και αν είμαστε, είμαστε ακόμη κοντά. Η συγκεκριμένη παράσταση μπορεί να μεταδώσει αυτά τα συναισθήματα που γεννά ο πόλεμος, ακόμα και σε γενιές που δεν τον έχουν βιώσει. Η απέχθεια απέναντι σε αυτήν την μεγάλη φρικαλεότητα, τη μεγαλύτερη παράνοια, που γέννησε ποτέ το ανθρώπινο είδος.
Θα μπορούσε το συγκεκριμένο έργο να ερμηνευθεί εναλλακτικά ή αλληγορικά; Ως μια ιστορία καταστάσεων ή κοινωνιών, που καθηλώνουν το άτομο στην απραξία; (γρήγοροι ρυθμοί καθημερινότητας, κοινωνία της εικόνας)
Ο καθένας είναι ελεύθερος αλληγορικά, να εισπράξει ότι θέλει. Ισχύει βέβαια, ότι υπάρχει μια αλληγορία και μέσα από το γραπτό του Τράμπο. Αλλά θα λέγαμε ότι το καθαρό μήνυμα, είναι σίγουρα αντιμιλιταριστικό. Ίσως αυτό που θα μπορούσε να εισπράξει έντονα ο σύγχρονος θεατής είναι ότι μέσα στην καθημερινότητα μπορεί να αντιμετωπίζουμε προβλήματα, αλλά αυτά είναι πάρα πολύ μικρά σε σχέση με τα προβλήματα, τα οποία θα μπορούσαμε να αντιμετωπίζουμε υπό άλλες συνθήκες.
Υπάρχει κάποιος ρόλος που θα αποκαλούσατε σταθμό στην καριέρα σας; Ή ενδεχομένως ρόλοι σταθμοί που θα θέλατε να κατακτήσετε στο μέλλον;
Όνειρα πάντα υπάρχουν. Εγώ, βέβαια, για ότι έχω πράξει στο παρελθόν, δε μπορώ να μιλήσω. Έχω αγαπήσει, έχω σεβαστεί ρόλους, αλλά σίγουρα δε θα μπορούσα να χαρακτηρίσω κάποιον συγκεκριμένα ως σταθμό. Συνήθως προσπαθώ και παλεύω να έχω μέτρο στη ζωή μου. Τώρα όσον αφορά στα μελλοντικά σχέδια, πάντα θα υπάρχουν όνειρα. Να σας πω την αλήθεια αισθάνομαι αρκετά ευλογημένος, καθώς έχω υπηρετήσει ρόλους με ηθοποιούς που ήθελα, και το πρωτεύον ζητούμενο από εμένα αυτή τη στιγμή, είναι οι συνεργασίες, οι συναντήσεις με καλλιτέχνες, με ανθρώπους που σέβομαι, θαυμάζω και εκτιμώ.
Έχετε κάτι συγκεκριμένο στα μελλοντικά σας σχέδια; Θα σας δούμε κάπου το καλοκαίρι;
Το καλοκαίρι θα περιοδεύσει ο Τζόνι, έχοντας ως αφετηρία την όμορφη Θεσσαλονίκη. Περιμένω με πολύ χαρά το κοινό της Θεσσαλονίκης, που ξέρω πάρα πολύ καλά το πόσο γνωρίζει από θέατρο. Από εκεί και έπειτα, τον Οκτώβρη θα βρίσκομαι στο θέατρο Αποθήκη, όπου ο Βασίλης Μπισμπίκης κρατά την σκηνοθετική μπαγκέτα και μαζί με την Μαρίνα Ασλάνογλου, τον Ιωσήφ Ιωσηφίδη, την Νικολέτα Χαρατζόγλου και την Γιάννα Σταυράκη, δουλεύουμε πάνω σε μια διασκευή στον "Πατέρα" του Στρίντμπεργκ και θα παρουσιάσουμε κάτι, το οποίο θα είναι βασισμένο πάνω στο σπουδαίο, κλασσικό έργο.
Συνέντευξη: ΜΑΙΡΗ ΒΟΥΛΙΟΥΡΗ
Για περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο: "Ο Τζόνι πήρε το όπλο του" - Ο Τάσος Ιορδανίδης σε έναν αντιπολεμικό μονόλογο
