ΕΠΙΚΑΙΡΑ

6/recent/ticker-posts

Χάρης Θώμος: Ένας άνθρωπος χωρίς σκέψεις και αναμνήσεις να τον ορίζουν, είναι ένας άνθρωπος χαμένος



Με αφορμή την παράσταση "100" που θα παρουσιαστεί σε λίγες ημέρες στο Studio Vis Motrix συναντήσαμε τον Χάρη Θώμο, σκηνοθέτη και ηθοποιό της παράστασης, για να μας μιλήσει για το έργο όπως και για τη νέα ομάδα "Dot Theater". Η συζήτηση οδηγήθηκε μοιραία προς την ίδια τη ζωή, τις σκέψεις και τις αναμνήσεις, προς το Είναι του κάθε ανθρώπου. Μας έμεινε η φράση: "Memento mori. Θυμήσου, μια μέρα θα πεθάνεις. Αλλά μέχρι να έρθει εκείνη η μέρα, ζήσε." Κυρίες και κύριοι, ένας ταλαντούχος νέος και η ομάδα του έχουν σκοπό να ταράξουν τα νερά της πόλης...

Είστε ο σκηνοθέτης και ένας εκ των πρωταγωνιστών της παράστασης "100" που θα παρουσιαστεί στο Studio Vis Motrix από την Ομάδα "Dot Theater". Πριν ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας θα θέλατε να μας συστήσετε την ομάδα αυτή; 

Ως άτομα και συνεργάτες γνωριζόμαστε και συνεργαζόμαστε τα τελευταία 4 χρόνια. Αρχικά συναντηθήκαμε σε γνωστό θεατρικό εργαστήρι της πόλης, όπου πήραμε τις βασικές μας γνώσεις για το θέατρο. Σε αυτό το πλαίσιο, συμμετείχαμε αρχικά στις εκπαιδευτικές παραστάσεις, αλλά η επιμονή μας και η αγάπη μας για τη θεατρική έκφραση μας οδήγησαν να πάρουμε μέρος και σε πολυάριθμες παραστάσεις του εκεί κυρίου θιάσου. Από τότε και μέχρι σήμερα, ο κάθε ένας από εμάς εμπλούτισε και συνεχίζει να εμπλουτίζει τις θεατρικές σπουδές του, με ποικίλους τρόπους και προς διαφορετικές κατευθύνσεις, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Με το πέρασμα των χρόνων, μετατραπήκαμε σε ένα ποικιλόμορφο κράμα ανθρώπων που συνδέεται ισχυρά από την ανάγκη τους για την εξερεύνηση της μαγείας επί σκηνής. Η ανάγκη μας αυτή σε συνδυασμό με τις κοινές καλλιτεχνικές και εκφραστικές μας ανησυχίες καθώς και την χημεία μας, έκαναν ξεκάθαρο ότι πρέπει να παγιώσουμε τη συνεργασία μας. Έτσι, το Σεπτέμβριο δημιουργήσαμε τη "Dot Theater". Σκοπός μας, να εξερευνήσουμε έναν νέο θεατρικό τρόπο έκφρασης και να φέρουμε το κοινό σε επαφή με νέα, σύγχρονα και ιδιαίτερα έργα από το εξωτερικό που δεν έχουν έρθει ποτέ στην Ελλάδα.


"100" των Dienne Petterle - Neil Monaghan - Christopher Heinmann. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το έργο που πρόκειται να παρακολουθήσουμε τις επόμενες ημέρες;

To "100", είναι ένα έργο που δύσκολα μπορεί να κατηγοριοποιηθεί. Γενικά, πιστεύω ότι βρίσκεται κάπου ανάμεσα στο δράμα και την κωμωδία, αναλόγως από ποια πλευρά επιλέξει να το δει κάποιος. Σχεδόν από την αρχή του, θέτει το εξής απλό, μα συνάμα δύσκολο ερώτημα: "αν έπρεπε να διαλέξεις μια ανάμνηση που θα ζεις και θα ξανά ζεις για πάντα, ποια θα ήταν αυτή;". Στο έργο θα παρακολουθήσουμε την προσπάθεια των σκηνικών προσώπων στο να απαντήσουν στο ερώτημα αυτό. Και μαζί της, θα αγγίξουμε λίγο την ψυχή τους, θα αφουγκραστούμε τις αγωνίες, τους φόβους και τα θέλω τους. Μέσα από αναβιώσεις κάποιων αξιόλογων αναμνήσεών τους, οι ήρωες, και μαζί τους οι θεατές, θα κάνουν ένα βαθύ και δύσκολο εσωτερικό ταξίδι. Θα πρέπει να βρουν και να ιεραρχήσουν τα κρίσιμα σημεία καμπής της ζωής τους, τις ελάχιστες εκείνες μοναδικές στιγμές που τους όρισαν και που θα άξιζαν να μείνουν αναλλοίωτες για πάντα στην αιωνιότητα. Τέσσερις εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι καλούνται να ξαναζήσουν και να επιλέξουν την ανάμνηση που θα τους συντροφεύει για πάντα στο επέκεινα. Διασχίζοντας την τροχιά της ζωής τους θα προσπαθήσουν να απαντήσουν σε ερωτήματα για τη ζωή, το θάνατο και να καταλήξουν στο τι είναι πραγματικά σημαντικό για τον καθένα. 

Για εσάς τι είναι σημαντικό αρχικά στην παράσταση που πρόκειται να παρουσιάσετε και έπειτα για τη ζωή σας;

Φαινομενικά, η παράσταση εστιάζει σε ένα βασικό στοιχείο, στο κυνικό ψυχρό στοιχείο της συμπαντικής απολυτότητας. Το σύμπαν είναι απόλυτο στους κανόνες του και δεν έχει καμία αίσθηση ηθικής ή του αισθήματος δικαίου. Ανεξαρτήτως, λοιπόν, του ποιος είσαι, ανεξαρτήτως του τι έζησες, του αν ο θάνατός σου ήταν άδικος, του αν η ζωή σου ήταν δύσκολη ή του αν είχες ανεκπλήρωτα πλάνα και σχέδια. Οι κανόνες είναι κανόνες και, σύμφωνα με το έργο, εφόσον βρέθηκες στο θάνατο και πρέπει να επιλέξεις. Εδώ, όμως έρχεται η ιδιαίτερη σημασία του "100". Παρά την όποια δυσκολία μπορεί να αντιμετώπισε κάποιος κατά της διάρκεια της ζωής του, είχε το μοναδικό προνόμιο να αποκτήσει συνείδηση και να ζήσει. Και μέσα σε ένα χρονικό διάστημα, που μπροστά στην αιωνιότητα φαντάζει μηδαμινό, η ζωή του χάρισε απλόχερα άπειρες εμπειρίες και αναρίθμητες στιγμές. Στιγμές που μπορεί να ήταν υπέροχες, ή όχι και τόσο υπέροχες. Στιγμές που τον έπλασαν, στιγμές που καθόρισαν όλο του το είναι, στιγμές που τον πλημμύρισαν με συναισθήματα, στιγμές που τον έκαναν να νιώσει το δώρο της ζωής σε κάθε του κύτταρο. "Memento mori", λοιπόν. Θυμήσου, μια μέρα θα πεθάνεις. Αλλά μέχρι να έρθει εκείνη η μέρα, ζήσε. Εκτίμησε το προνόμιό σου να είσαι στον κόσμο αυτό. Μην αφήσεις στιγμή να πάει χαμένη, και ίσως, όταν έρθει η ώρα, αν κληθείς να διαλέξεις, θα ξέρεις τι θα θέλεις να ζεις ξανά και ξανά στην αιωνιότητα.


Πόσο διαφορετικές μπορεί να είναι οι αναμνήσεις των ανθρώπων και πόσο οδυνηρό μπορεί να είναι το να "επιστρέψει" κανείς ξανά στο σημείο που βίωσε κάτι άσχημο στο παρελθόν του; 

Οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουμε πάνω κάτω τα ίδια πράγματα. Και όλα όσα βιώνουμε χρωματίζουν τον ψυχισμό μας μέσα από μια κοινή παλέτα συναισθηματικών χρωμάτων. Ανεξαρτήτως του τι ζούμε, αυτό θα εγγραφεί στο μυαλό μας μαζί με συναισθήματα χαράς, λύπης, νοσταλγίας, ευφορίας, οργής, πόνου, ευτυχίας κλπ. Συναισθήματα που είναι κοινά και πανανθρώπινα. Αυτό, όμως, δεν κάνει λιγότερο μοναδικές τις αναμνήσεις μας ή τον αντίκτυπό τους. Μπορεί να ζήσουμε τα ίδια πράγματα, αλλά ο τρόπος που τα ερμηνεύουμε και που τα βιώνουμε είναι μοναδικός, γιατί απλούστατα είμαστε και εμείς μοναδικοί. Έτσι, το να "επιστρέψει" κανείς στο σημείο που βίωσε κάτι άσχημο στο παρελθόν του δε συνεπάγεται απαραίτητα την οδύνη και τη θλίψη (εκτός, φυσικά αν αναφερόμαστε σε κάποιο τραγικό περιστατικό, εκεί αυτά τα συναισθήματα είναι απόλυτα), πολλές φορές μπορεί να φέρει συναισθήματα νοσταλγίας, λύτρωσης, ακόμα και μιας ιδιότυπης χαράς. Κάντε το πείραμα και μόνοι σας. Βρείτε μια άσχημη ανάμνηση και επισκεφτείτε τη νοητικά. Παρατηρήστε τη, αφουγκραστείτε τη. Νιώθεις κάτι διαφορετικό από αυτό που περιμένατε;

Η πρώτη φράση που συναντά κανείς, διαβάζοντας την περιγραφή του έργου, είναι η εξής: "Χωρίς σκέψεις και αναμνήσεις να σε συντροφεύουν…" Ποιες μπορεί, κατά τη γνώμη σας, να είναι οι επιπτώσεις σε έναν ανθρώπου όταν δεν έχει σκέψεις και αναμνήσεις από το παρελθόν του; 

Οι σκέψεις και οι αναμνήσεις του παρελθόντος είναι τα στοιχεία εκείνα που ορίζουν το παρόν και το μέλλον του κάθε ανθρώπου. Όλοι μας ξεκινάμε σαν λευκός πίνακας, και μέσα από συμβάντα, τα οποία διατηρούμε μέσα μας σαν αναμνήσεις, σχηματοποιούμε το ψυχογράφημά μας, δημιουργούμε τα φίλτρα με τα οποία διυλίζουμε την πραγματικότητα και καταλήγουμε σε αυτό που λέμε "χαρακτήρα". Έτσι, μέσα από αυτή την συνεχόμενη και ανατροφοδοτούμενη συνομιλία ανάμεσα στις αναμνήσεις μας και τη ζωή μας, ανάμεσα στο παρελθόν και στο τώρα αποκτούμε μορφή και σαφή θέση στον κόσμο. Ένας άνθρωπος, λοιπόν, χωρίς σκέψεις και αναμνήσεις να τον ορίζουν, είναι ένας άνθρωπος χαμένος. Δεν είναι παρά μια σκιά στην ομίχλη, μια μουτζούρα στο χρόνο.


Ποια είναι η δική σας τέλεια στιγμή που αξίζει να σας συντροφεύει για πάντα; Θα θέλατε να την μοιραστείτε με τους αναγνώστες της Townsendia;

Βρήκα πολλές τέλειες (ή και λιγότερο τέλειες στιγμές), αλλά, όσο και να προσπάθησα να επιλέξω μία από αυτές δεν τα κατάφερα. Αμφιταλαντεύομαι ανάμεσα σε αθώες αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας μαζί με αγαπημένα, χαμένα πλέον, πρόσωπα και σε πιο ιδιαίτερες και έντονες αναμνήσεις της εφηβικής και ενήλικης ζωής.

Το "100" γράφτηκε το 2002 και κέρδισε το 1ο βραβείο θεατρικής πρωτοπορίας στο Φεστιβάλ Fringe του Εδιμβούργου, το μεγαλύτερο Φεστιβάλ τεχνών στον κόσμο. Από τότε έχει παιχτεί σε διάφορες χώρες ανά την υφήλιο και έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές από το διεθνή τύπο. Είναι όμως η πρώτη φορά που θα παρουσιαστεί στην Ελλάδα. Σας ανησυχεί το γεγονός του ότι θα παρουσιάσετε κάτι εντελώς καινούριο για το ελληνικό φιλοθεάμων κοινό να το παρακολουθήσει; 

Όταν αγαπάς και πιστεύεις σε κάτι νέο, ειδικά στο θέατρο, φυσικά και ανησυχείς για το πώς θα γίνει αποδεκτό από το κοινό. Το ελληνικό φιλοθεάμον κοινό είναι γνωστό ότι είναι αρκετά εκλεκτικό και με υψηλές απαιτήσεις. Παρ’ όλα αυτά, έχει αποδείξει πολλές φορές στο παρελθόν ότι αγκαλιάζει τα νέα εγχειρήματα, φτάνει αυτά να έχουν νόημα, κάτι να πουν, να μην είναι επιτηδευμένα και να μην υποτιμούν τόσο το ίδιο όσο και την τέχνη του θεάτρου. Φυσικά και ανησυχώ για το ότι θα παρουσιαστεί κάτι το εντελώς καινούργιο στο κοινό, αλλά μιας και το προσεγγίζω με τον απαραίτητο σεβασμό, θεωρώ ότι αυτό που θα παρουσιαστεί είναι αντάξιο της κρίσης του.

Το "100" που χαρακτηρίστηκε ως "φιλοσοφική πραγματεία, κυνικό δράμα, κωμωδία και σωματικό θέατρο". Πιστεύετε ότι το κοινό της Θεσσαλονίκης είναι έτοιμο για μία τέτοια ιδιαίτερη παράσταση; 

Χάρη σε όλους τους ανθρώπους που υπηρετούν άκοπα το θέατρο σε αυτή την πόλη, το κοινό της Θεσσαλονίκης έχει διαμορφώσει έναν μοναδικό χαρακτήρα. Έχει αποδείξει στο παρελθόν ότι είναι έτοιμο να κάνει βήματα προς νέες κατευθύνσεις, και ότι μπορεί να αγκαλιάσει ιδιαίτερα νέα δρώμενα. Ας μη ξεχάσουμε τις τόσες πρωτοποριακές θεατρικές παραστάσεις που ξεκίνησαν δειλά στην πόλη μας και αφού αγκαλιάστηκαν από το κοινό της Θεσσαλονίκης κατέκλυσαν ολόκληρη τη χώρα. Προσωπικά, πιστεύω ότι το κοινό της Θεσσαλονίκης είναι το πλέον κατάλληλο για την παράσταση αυτή.


Ποια είναι τα συναισθήματα που θα θέλατε να "κρατήσει" το κοινό φεύγοντας από την παράσταση;

Της εκτίμησης. Για τη ζωή. Για τις μικρές καθημερινές στιγμές. Για τις μεγάλες και έντονες εμπειρίες. Για τα καταιγιστικά συναισθήματα. Για τους ανθρώπους γύρω μας. Για το πάθος και τα πάθη. Για εκείνο το αεράκι... Για εκείνο το ηλιοβασίλεμα… Ο χρόνος μας στον κόσμο αυτό είναι περιορισμένος. Ας εκτιμήσουμε αυτό που μας χαρίζεται και ας παλέψουμε για περισσότερα. Ας μην αφήσουμε καμιά στιγμή να περνά χαμένη. Αν χρειαστεί να διαλέξουμε, ας έχουμε άπειρες έντονες αναμνήσεις.

Θα θέλατε να εκμυστηρευτείτε στους αναγνώστες της Townsendia τι περιλαμβάνουν τα μελλοντικά σας σχέδια; 

Όσον αφορά στην "DOT Theater" έχουν ήδη πέσει κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες ιδέες σχετικά με το επόμενο έργο που θα θέλαμε να προσεγγίσουμε μετά το "100". Προς το παρόν, όμως, δε τις εξερευνούμε, καθώς εστιάζουμε στο να δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας στις παραστάσεις που έρχονται. Σε προσωπικό καλλιτεχνικό επίπεδο, βρίσκομαι ήδη σε αρκετές συζητήσεις για διάφορα δρώμενα και δραστηριότητες για τη νέα χρονιά. Δε μπορώ να αποκαλύψω κάτι ακόμα μιας και τίποτα δεν έχει οριστικοποιηθεί. Το μόνο σίγουρο είναι, ότι θα είμαι (και θα είμαστε) παρόντες στη θεατρική καθημερινότητα της πόλης και από τη νέα σεζόν.

Συνέντευξη: ΕΡΗ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΟΥ

Φωτογραφίες: Θανάσης Κριτσωτάκης

Για περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο: Η Ομάδα "DOT Theater" παρουσιάζει την παράσταση "100" στο Studio Vis Motrix