ΕΠΙΚΑΙΡΑ

6/recent/ticker-posts

Αντωνία Θεοχαρίδου: Η αλλαγή θέλει τόλμη, ρίσκο και ψυχή ελεύθερη


Ένα φουτουριστικό θεατρικό κείμενο, εμπνευσμένο από την ιδέα της μεταπραττικότητας των ανθρώπινων όντων και της διαχείρισής τους σαν πράγματα για πέταμα, μας συστήνεται για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Η παράσταση "Κάθε 2η Τρίτη" ανεβαίνει στο Θέατρο Σοφούλη υπό την σκηνοθετική επιμέλεια του Αστέριου Νάτσιου, ενώ το κείμενο της παράστασης το υπογράφει η συγγραφέας Θεοχαρίδου Αντωνία, με την οποία είχαμε τη μεγάλη χαρά να συνομιλήσουμε. Έχοντας σπουδάσει Γαλλική Φιλολογία, έρχεται μέσα από την ιδιότητα της εκπαιδευτικού καθημερινά σε επαφή με παιδιά. Η αγάπη της τόσο για το επάγγελμά της, όσο και για τη συγγραφή, την οδήγησαν να μεταφέρει τις σκέψεις στο χαρτί. Με μεγάλη εμπειρία και πολλά έργα στο ενεργητικό της, εκπροσωπεί επάξια τη νέα γενιά των συγγραφέων. Ελάτε μαζί μας για να γνωρίσετε τη συγγραφέα ενός σύγχρονου έργου, που διακυβεύει πολλές  από τις βασικές αρχές του φουτουρισμού και την αναζήτηση της αλλαγής μέσα από το απροσδόκητο. 

Σας συναντούμε με αφορμή την παράσταση «ΚΑΘΕ 2η ΤΡΙΤΗ», που υπογράφετε το κείμενο. Ποιο ήταν το ερέθισμα που στάθηκε η αφετηρία για να συγγράψετε το έργο; 

Το κείμενο αυτό το έγραψα όταν άρχισε η κρίση στην Ελλάδα, την εποχή που άνθρωποι κάθε ηλικίας, με πτυχία και ικανότητες, όνειρα και προσδοκίες, βρέθηκαν έξω από την αγορά εργασίας, έτσι απλά, γιατί κάποιοι το αποφάσισαν γι’ αυτούς χωρίς να υπολογίσουν τον αντίκτυπο που θα είχε αυτή η αλλαγή στη ζωή τους. Αυτό με συγκλόνισε βαθιά και θέλησα να εκφράσω τα συναισθήματα αγανάκτησης και θλίψης που βίωσα, μέσω του θεατρικού λόγου. Επίσης, κάτι που με προβλημάτιζε τότε και εξακολουθεί να με προβληματίζει και τώρα, είναι η ευκολία και η ταχύτητα με την οποία αντικαθιστούμε τους ανθρώπους στη ζωή μας χωρίς δεύτερη σκέψη, χωρίς διάθεση να τους προσεγγίσουμε βαθύτερα, να τους γνωρίσουμε και να δεθούμε μαζί τους. Ίσως επειδή το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και κινούμαστε είναι εξαιρετικό ρευστό και αβέβαιο και όλο αυτό περνάει και στις σχέσεις. Τίποτε δεν είναι δεδομένο για κανέναν, όπως λέει και η Σεραφίνα. 

Πρόκειται για ένα φουτουριστικό κείμενο, εμπνευσμένο από τις επιρροές του κινήματος. Πιστεύετε ότι έχει υπάρξει, ή θα υπάρξει, ακόμη και μεταφορικά, το ποτάμι με τα ανθρώπινα όντα που θα βρει κάποιους ανθρώπους πεταμένους, ή προς ανταλλαγή;

Δυστυχώς, καθημερινά υποχρεούνται να μετακινηθούν ποτάμια ανθρώπων, είτε μέσω θάλασσας, είτε μέσω χερσαίων δύσβατων οδών, θύματα κάποιων που τους θεωρούν «σκουπίδια» και προσπαθούν με κάθε τρόπο να απαλλαγούν από την παρουσία τους… Οι χώροι υποδοχής προσφύγων το επιβεβαιώνουν. Το "Κάθε Δεύτερη Τρίτη" δεν σκιαγραφεί το μέλλον, προβάλλει το παρόν. Είναι μια φωνή αγανάκτησης για όσα συμβαίνουν δίπλα μας και στα οποία εμείς, τις περισσότερες φορές, μένουμε απλοί παρατηρητές. Εμπόριο βρεφών, πορνεία, εμπόριο οργάνων, διακίνηση ναρκωτικών, εκμετάλλευση ανηλίκων σ’ όλα τα πλάτη και τα μήκη του πλανήτη. Πιστεύετε ότι υπάρχουν κάποιοι από τους «Ισχυρούς» του Κόσμου αυτού που νοιάζονται για τον Άνθρωπο; Δυστυχώς, όλοι είμαστε αναλώσιμοι και μπορούμε να αντικατασταθούμε...


Η Τερέζα βιώνει μία δέσμευση με το παρελθόν και τα λάθη της. Έρχεται σε σύγκρουση με όλα όσα γνώριζε, ή θέλει με τον ερχομό της Σεραφίνας να δώσει άλλη μια ευκαιρία για ζωή στην ίδια, καθώς και στο σύντροφό της; 

Η Τερέζα είναι εγκλωβισμένη στα λάθη του παρελθόντος και στην αδυναμία της να αλλάξει ουσιαστικά τα κακώς κείμενα της ζωής της. Ζει με την αυταπάτη ότι έχει τον έλεγχο της ζωής της και της ζωής των άλλων. Αδιαφορεί για τα συναισθήματά τους και αποφεύγει τις στενές διαπροσωπικές σχέσεις. Η ανατροπή έρχεται από ένα τυχαίο γεγονός, το οποίο γίνεται αφορμή να τολμήσει η Τερέζα να πάρει τη ζωή στα χέρια της και να αναζητήσει νέους δρόμους για να φτάσει στην Ιθάκη της. Η Σεραφίνα έρχεται απρόσκλητη, για να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά και να προετοιμάσει, υποσυνείδητα, την Τερέζα για τη μεγάλη ανατροπή. 

Πόσο εύκολο θεωρείτε ότι είναι στη σύγχρονη εποχή, να γίνει κάποιος ανταλλάξιμο ον και δέσμιος σε μία σχέση από την οποία από ανασφάλεια και μόνο, δε θέλει να αποδεσμευτεί;

Δυστυχώς υπάρχουν πολλές σχέσεις στις οποίες μένει κάποιος από ανασφάλεια. Ο φόβος του καινούριου, του άγνωστου, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για να προχωρήσει κάποιος στην αλλαγή. Ο συμβιβασμός είναι πιο ασφαλής και λιγότερο επώδυνος κάποιες φορές. Η αλλαγή θέλει τόλμη και ρίσκο, θέλει ψυχή ελεύθερη. Όμως ο συμβιβασμός δεν αφορά μόνο τις διαπροσωπικές σχέσεις. Μπορεί να αφορά και τις εργασιακές ή τις κοινωνικές σχέσεις. Νομίζω ότι όλοι κάποια στιγμή, βρισκόμαστε δέσμιοι μιας κατάστασης που μας φθείρει και μας ταλαιπωρεί και δεν τολμάμε να την αλλάξουμε. Όσο για το ανταλλάξιμος, όταν δεν υπάρχουν συναισθήματα και οι σχέσεις στηρίζονται αποκλειστικά στην ιδιοτέλεια, τότε ναι, θεωρώ ότι μπορούμε να μιλάμε για ανταλλαγή «αγαθών» … Το σημαντικό είναι να ξέρει κάποιος τι δίνει και τι παίρνει στην κάθε σχέση και να έχει το σθένος να το παραδέχεται.

Η παράσταση επικεντρώνεται με έξυπνο τρόπο, στα πολλαπλά προβλήματα σχέσεων της σύγχρονης εποχής. Ποιο είναι κατά την προσωπική σας άποψη, το μεγαλύτερο; Θεωρείτε ότι η τέχνη θα μπορούσε να είναι «ιατρικό», που μέσα από αυτό θα θεραπεύσει το κοινό της;

Θεωρώ ότι το σοβαρότερο πρόβλημα είναι η γενική κρίση αξιών και έπειτα η έλλειψη ειλικρίνειας μεταξύ των συντρόφων, η οποία οδηγεί κάποια στιγμή στον κλονισμό της εμπιστοσύνης και στη διάβρωση της σχέσης. Από που προέρχεται όμως η έλλειψη ειλικρίνειας, γιατί οι άνθρωποι λένε ψέματα ο ένας στον άλλον; Τι φοβούνται; Πρέπει να το ψάξει ο καθένας με τον εαυτό του και να το λύσει. Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα, νομίζω ότι είναι η επιφυλακτικότητα λόγω καχυποψίας. Αποφεύγουμε να εκτεθούμε, να εκφράσουμε ελεύθερα τα συναισθήματά μας, γιατί φοβόμαστε να μην πληγωθούμε. «Καταραμένη ανασφάλεια» όπως λέει και η Τερέζα. Η τέχνη σε όλες τις μορφές της, πιστεύω ότι σώζει και το δημιουργό και το δέκτη, γιατί τους βοηθάει να αναγνωρίσουν καλά κρυμμένα κομμάτια του εαυτού τους, να τα αγγίξουν και να τολμήσουν να τα διαχειριστούν με άλλο τρόπο, που ίσως τους οδηγήσει στην κάθαρση. 


Ο Αστέριος Νάτσιος είναι ένας καλλιτέχνης με αστείρευτο πάθος για την υποκριτική. Πως γεννήθηκε η μεταξύ σας συνεργασία;

Ο Αστέρης μου τηλεφώνησε μια μέρα και μου είπε ότι βρήκε τυχαία το κείμενό μου σε ένα βιβλιοπωλείο και ότι του άρεσε πολύ. Μου ζήτησε την άδεια να το ανεβάσει και του την έδωσα, γιατί μου άρεσε ο τρόπος με τον οποίο προσέγγιζε το κείμενο και τους ήρωες. Είναι ένας ταλαντούχος καλλιτέχνης, με μεγάλη αγάπη για το θέατρο και είμαι σίγουρη ότι θα αναδείξει το κείμενο, φωτίζοντάς το από τη δική του οπτική γωνία. Εξάλλου, ένα κείμενο έχει τόσες αναγνώσεις, όσοι είναι και οι αναγνώστες του. Και αυτό είναι μια πρόκληση για τον Αστέρη, αλλά και για μένα. 

Σύμφωνα με το Μαρινέτι, «ο Φουτουρισμός βασίζεται στην πλήρη ανανέωση της ανθρώπινης ευαισθησίας, που προκαλείται από τις μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν το τηλέφωνο, το αεροπλάνο, τον κινηματογράφο... δεν έχουν ανακαλύψει ακόμη, πως αυτά τα μέσα επικοινωνίας, μεταφοράς και πληροφόρησης, ασκούν αποφασιστική επίδραση στην ψυχή τους». Στις μέρες μας, η επιρροή που έχουν όλες αυτές οι ανακαλύψεις είναι καθοριστική. Μπορεί όλο αυτό να αλλοιώσει τη διαπροσωπική επικοινωνία, αλλά και τα συναισθήματα των ανθρώπων; 

Ο τρόπος της διαπροσωπικής επικοινωνίας των ανθρώπων έχει αλλάξει δίχως άλλο… Σ’ ένα περιβάλλον που όλοι και όλα κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, αυτό είναι αναμενόμενο. Δε μπορούμε όμως να πούμε ότι παλαιότερα η επικοινωνία ήταν ουσιαστικότερη, απλά σήμερα γίνεται με διαφορετικό τρόπο. Σήμερα, η φυσική απόσταση μεταξύ των ανθρώπων μπορεί να μεγάλωσε, όμως ο χρόνος επικοινωνίας, έστω και διαδικτυακής, αυξήθηκε. Και οι αποστάσεις εκμηδενίστηκαν χάρη στα αεροπλάνα… Όσο για τα συναισθήματα, πιστεύω ότι είναι συνυφασμένα με την ανθρώπινη φύση και δεν πρόκειται να αλλάξουν ποτέ… Άνθρωπος ίσον συναισθήματα και μάλιστα έντονα και αντιφατικά. Η λαχτάρα και η αβεβαιότητα που γεννάει ο έρωτας, η γαλήνη και η ασφάλεια που χαρίζει η αγάπη, ο πόνος και η απόγνωση που δημιουργεί η απώλεια, η οργή και η ανασφάλεια που φέρνει η προδοσία, θα αφήνουν πάντα τα αποτυπώματά τους στο μυαλό και το σώμα των ανθρώπων. 

Πέρα από την παράσταση, θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας τα επόμενα σχέδια σας;

Έχω διάφορα σχέδια και όλα περιστρέφονται γύρω από την τέχνη της συγγραφής. Ένα από τα πιο κοντινά είναι η προώθηση του θεατρικού μου κειμένου «Πορτοκάλι γλυκό», ενός κειμένου που προσεγγίζει με ιδιαίτερο τρόπο το πρόβλημα της άνοιας. Και ένα άλλο σχέδιο, που βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη εδώ και αρκετά χρόνια, είναι η υλοποίηση εργαστηρίων δημιουργικής γραφής για ενήλικες και παιδιά. 

Συνέντευξη: ΜΑΡΙΑ ΓΟΥΣΙΟΥ 

Για περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο: "Κάθε 2η Τρίτη" σε σκηνοθεσία Αστέρη Νάτσιου για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη