Λίγα μόλις χιλιόμετρα χωρίζουν την όμορφη πόλη της Καβάλας από την αρχαία πόλη των Φιλίππων, εκεί όπου βρίσκει κανείς το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων. Παλαιότερα η συγκεκριμένη περιοχή ονομαζόταν Κρηνίδες.
Γύρω στο 360 π.Χ., ιδρύεται η πόλη των Φιλίππων, όντας αποικία των Θασίων και κατέχοντας στρατηγική θέση για τα δεδομένα της εποχής. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 356 π.Χ., ο Φίλιππος Β' καταλαμβάνει την πόλη ολοκληρώνοντας την οχύρωσή της και μετονομάζοντάς την σε Φιλίππους. Μάλιστα, την ίδια εποχή κάνει δειλά την αναγωγή του το αρχαίο θέατρο, καθιστώντας την πόλη των Φιλίππων μαζί με άλλους παράγοντες, ως μια από τις σημαντικότερες της Μακεδονίας.
Στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ., χτίζεται το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων, αποτελώντας μέχρι σήμερα ένα από τα πρωιμότερα λίθινα θεατρικά οικοδομήματα. Το αρχαίο θέατρο είναι προσανατολισμένο προς το νότο προκειμένου να εξασφαλίζει πανοραμική θέα της πόλης για τους θεατές, ενώ είναι κατασκευασμένο αποκλειστικά από μάρμαρο.
Είναι γεγονός πως σήμερα σώζονται αποσπασματικά στοιχεία του αρχαίου θεάτρου που τοποθετείται στην Ύστερη Κλασική και Ελληνιστική εποχή, διακρίνοντας τους αναλημματικούς τοίχους του κοίλου που το στήριζαν ανατολικά, δυτικά και νότια. Όσον αφορά στο κτίσμα της σκηνής, για αυτήν δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες, ωστόσο σύμφωνα με ειδικούς και παρά την ύπαρξη αρκετών λιθόκτιστων κτιρίων στα θέατρα της περιοχής, δεν αποκλείεται η σκηνή του θεάτρου των Φιλίππων να διέθετε ξύλινο κτίσμα.
Κατά τα ρωμαϊκά χρόνια, η αλλαγή της ελληνιστικής πόλης σε ρωμαϊκή αποτυπώνεται και στο θέατρο της, το οποίο χρησιμοποιείται ως χώρος πολιτικής δραστηριότητας και προβολής του Ρωμαίου Αυτοκράτορα, αλλά και για δημόσιους και θρησκευτικούς σκοπούς.
Τον 2ο αιώνα μ.Χ. κτίστηκε ένα λαμπρό τριώροφο κτίριο σκηνής που διέθετε ξύλινο προσκήνιο. Η ορχήστρα διευρύνθηκε, το ίδιο ακριβώς και το κοίλον πάνω από τις παρόδους. Τα έδρανα επεκτάθηκαν και πάνω από τις παρόδους, οι οποίες καλύφθηκαν με καμάρες. Στο γλυπτό διάκοσμο της σκηνής ήταν ορατή η παρουσία διονυσιακών θεμάτων, τονίζοντας τη σχέση του θεάτρου με το θεό Διόνυσο. Την ίδια στιγμή, η πλακόστρωτη πλατεία στα νότια της σκηνής, καλύπτεται από νεότερα κτίρια Παλαιοχριστιανικών Χρόνων.
Αργότερα, η αγάπη και ο εθισμός των Ρωμαίων για τις ιπποδρομίες και τις μονομαχίες, οδηγεί στην αλλαγή του ρωμαϊκού θεάτρου σε αρένα και στη γέννηση ενός νέου αρχιτεκτονικού τύπου θεάτρου, του αμφιθεάτρου. Με τα θεάματα της αρένας συνδέθηκε και το Θέατρο των Φιλίππων. Το θέατρο αλλάζει χαρακτήρα και μετατρέπεται σε αρένα με την κατεδάφιση του προσκηνίου, την ύψωση του δαπέδου του υποσκηνίου και τη μετατροπή της ορχήστρας σε κυκλική, την αφαίρεση των δύο πρώτων σειρών καθισμάτων του κοίλου και την κατασκευή λίθινου στηθαίου και κιγκλιδωμάτων, για την προστασία των θεατών.
Στη μεγαλύτερη έκτασή του το κοίλον έχει διαμορφωμένα καθίσματα και κλίμακες από αργολιθοδομή με επικάλυψη από τσιμεντοκονία. Το διάζωμα χωρίζει το κοίλον σε δύο τμήματα, που το καθένα διαιρείται σε 8 κερκίδες. Το κάτω τμήμα διαθέτει δέκα σειρές εδωλίων, ενώ το πάνω υπολογίζεται ότι διέθετε δέκα-δώδεκα σειρές.
Περνώντας στη σύγχρονη εποχή, το θέατρο ανακαλύπτεται μεταξύ 1921 και 1937, από Γάλλους ανασκαφείς και συγκεκριμένα από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή. Περίπου είκοσι χρόνια αργότερα, το 1957, ξεκινά και το Φεστιβάλ Φιλίππων - Θάσου, όταν και έγινε μια προσπάθεια αναβίωσης του αρχαίου δράματος σε αρχαία θέατρα. Με αφορμή την πρώτη παράσταση στο αρχαίο θέατρο, δίνεται εντολή επανεκκίνησης των ανασκαφών στο μνημείο, καθώς και ταχέων αναστηλωτικών εργασιών. Αξίζει να επισημανθεί πως το 1957 είναι η πρώτη φορά που το αρχαίο θέατρο αποκτά ζωή, ύστερα από 24 αιώνες θεατρικής σιγής.
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου ανασκαφών (1975-1992), συνεχίζεται η αρχαιολογική έρευνα με ανασκαφές και αποτυπώσεις του μνημείου.
Αμέσως μετά, το 1992, ξεκινά η τρίτη περίοδος των ανασκαφών, η οποία ολοκληρώνεται το 2000, όπου τίθενται σε εφαρμογή οι αναστηλωτικές έρευνες στο θέατρο των Φιλίππων. Το 2005 ολοκληρώνεται η αναστήλωση του δυτικού αναλήμματος του θεάτρου, αλλά και η ανασκαφική έρευνα της μεταξύ της δυτικής στοάς και του δυτικού αναλήμματος της περιοχής.
Σχετικά με την πόλη των Φιλίππων, ο 2ος αιώνας μ.Χ. χαρακτηρίζεται "χρυσός" μιας και πολλά κτίρια - κοσμήματα, με σημαντικότερο το ανακαινισμένο θέατρο των Φιλίππων, ενισχύουν την παραπάνω άποψη. Αξίζει να τονιστεί πως κατά τη παλαιοχριστιανική περίοδο η συγκεκριμένη πόλη αποτελεί σημαντικό αστικό κέντρο με Ελληνικό χαρακτήρα.
Πέντε αιώνες μετά, τον 7ο αιώνα μ.Χ., ο ισχυρός σεισμός που "χτύπησε" την πόλη των Φιλίππων, σε συνδυασμό με τις βαρβαρικές επιδρομές, τη συρρικνώνουν μεταφέροντας τη ζωή της πόλης στην ακρόπολη. Μετά την οθωμανική κυριαρχία η πόλη εγκαταλείπεται.
Σήμερα, το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων αποτελεί κόσμημα όχι μόνο της τοπικής περιοχής, αλλά και ολόκληρης της Μακεδονίας. Το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων είναι ανοιχτό προς όλον τον κόσμο. Καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, ανεβαίνουν αρχαίες παραστάσεις όχι μόνο από επαγγελματίες ηθοποιούς, αλλά και από ερασιτέχνες (κυρίως σχολεία της Μακεδονίας ανεβάζουν αρχαία θεατρικά έργα ανοιχτά προς το κοινό). Μια μονάχα επίσκεψη σε αυτό είναι ικανή να αποδείξει το μεγαλείο, τον πολιτισμό, το κάλος, την απλότητα και τη σοφία που διέθεταν οι αρχαίοι μας πρόγονοι.
Κορύφωση των δράσεων για το αρχαίο θέατρο Φιλίππων, αποτελεί αναντίρρητα το Φεστιβάλ Φιλίππων που πραγματοποιείται κάθε χρόνο και υποδέχεται χιλιάδες κόσμου από όλη την Ελλάδα και όχι μόνο. Φέτος γιορτάζει τα 61 χρόνια του, ξεκινώντας στις 8 Ιουλίου και ρίχνοντας αυλαία στις 27 Αυγούστου.
Με πληροφορίες από: diazoma.gr
Πηγές εικόνων: YouTube, diazoma.gr, visitkavala.gr
