Πριν από αρκετό καιρό ακούσαμε για μία παράσταση που ανέβηκε στην πόλη της Καβάλας από το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας με αφορμή το βιβλίο της Μάγκυς Κριθαρέλλη. Η ιστορία εκτυλίσσεται μέσα από την εξιστόρηση της ιστορίας ενός σπιτιού στην πόλη της Καβαλάς. Η παράσταση, που σημείωσε μεγάλη επιτυχία, σκιαγραφεί τη ζωή και την ιστορία της όμορφης πόλης μέσα από το πέρασμα των αιώνων. Η Townsendia δεν έχασε την ευκαιρία συνομιλήσει με τον αφηγητή-πρωταγωνιστή της παράστασης Παύλο Σταυρόπουλο "Η Βιογραφία του Πατρογονικού". Ελάτε μαζί μας σε ένα ταξίδι αναμνήσεων...
Έπειτα από μια μεγάλη επιτυχία στην Καβάλα έρχεστε να παρουσιάσετε το έργο σας στη Θεσσαλονίκη. Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση.
Η παράσταση βασίζεται στο βιβλίο της Μάγκυς Κριθαρέλλη «Η Βιογραφία του Πατρογονικού». Αφηγούμαστε την ιστορία ενός σπιτιού ηλικίας 115 ετών. Επικεντρωνόμαστε στη ζωή των ανθρώπων που έζησαν ή που ζουν σ’ αυτή την «Κιβωτό», ξεκινώντας από τον πρώτο ιδιοκτήτη, με καταγωγή απ’ το Σούλι, τον Δημήτρη Σούλα, που έβαλε τον θεμέλιο λίθο. Και φθάνουμε μέχρι τους σημερινούς ιδιοκτήτες, που συνεχίζουν να αισθάνονται υπεύθυνοι για ό,τι πολύτιμο φυλάσσεται εκεί. Παράλληλα με τις χαρές και τα βάσανα των ενοίκων, ξαναθυμόμαστε την ιστορία της πόλης. Και αντιλαμβανόμαστε ότι ο θησαυρός της δεν είναι μόνον η θάλασσα, αλλά και τα κτίρια της.
Είστε ο πρωταγωνιστής της παράσταση «Η Βιογραφία του Πατρογονικού». Ποιο ακριβώς είναι το έργο σας πάνω στη σκηνή;
Λειτουργώ ως αφηγητής. Με αφορούν τα πρόσωπα και οτιδήποτε τους συμβαίνει. Χωρίς, όμως, μόνο να περιγράφω «ψυχρά» τα γεγονότα, σαν πολεμικός ανταποκριτής, ή τις προσωπικές στιγμές των κατοίκων του σπιτιού. Εκπλήσσομαι, θαυμάζω, γοητεύομαι, απορώ... Όπως όταν διαβάζουμε και ξαναδιαβάζουμε κάτι που μας συγκινεί. Όσο η παράσταση προχωράει, η γραμμικότητα της αφήγησης «σπάει», για να ενσωματωθούν σκετς που προέκυψαν στις πρόβες. Κι όλα τα παραπάνω με υψηλές δόσεις χιούμορ...
Έχετε επισκεφθεί το «πατρογονικό» ώστε να μπορέσετε να αφομοιώσετε καλύτερα την ιστορία του;
Εξωτερικά το έχω δει μόνο. Διάβασα προσεκτικά τις σελίδες του βιβλίου, όπου περιγράφεται λεπτομερώς η κάθε γωνία του –μέσα κι έξω–, οι τοίχοι του, το κάθε αντικείμενο, τα χρώματά του… Είδα πολλές φωτογραφίες. Στο τέλος, ήταν σαν να το έχω επισκεφθεί. Αποδείχθηκε πολύ χρήσιμη η μελέτη που έγινε πριν αρχίσουμε να δουλεύουμε στη σκηνή. Εστιάσαμε στους ανθρώπους. Οι ιστορίες τους είναι η ιστορία του σπιτιού.
Μέσα από ένα σπίτι μπορούμε να δούμε την Ιστορία μιας ολόκληρης πόλης. Ποια είναι τα συναισθήματά σας μιας και με το δικό σας ρόλο εξελίσσεται η εξιστόρηση;
Πρόσφατα συζητούσαμε με μια φίλη για το θέμα της γνώσης, πώς δηλαδή αυτή γίνεται κτήμα κάποιου. Και μιλάω για τη συνολική γνώση, και όχι για την ενημέρωση σχετικά με κάτι, που σε λίγο καιρό θα το ξεχάσεις και θα πάει στα αζήτητα. Συμφωνήσαμε ότι από το μάθημα της Ιστορίας στο σχολείο δεν θυμόμαστε τίποτα. Κι ότι πρέπει μόνοι μας να διαβάσουμε για να μάθουμε κάτι. Πράγματι, γιατί να αφορά κάποιον ένα ιστορικό γεγονός, αν δεν έχει βρει εσωτερική σύνδεση μαζί του; Γιατί να πρέπει κάποιος κάτι να καταλάβει, αν αυτό δεν έχει κάτι να του πει; Το βίωμα δεν αφορά μόνο την τέχνη του θεάτρου, αλλά και την... τέχνη της εκπαίδευσης. Χάρηκα που την παράσταση την παρακολούθησαν μαθητές στην Καβάλα. Ακόμα κι αν δεν έμαθαν κάτι παραπάνω για την Ιστορία του τόπου τους, είδαν ίσως έναν άλλον τρόπο να μαθαίνουν Ιστορία.
«Η Βιογραφία του Πατρογονικού» είναι ένα βιβλίο που ξεδιπλώνει στις σελίδες του την ιστορία των ανθρώπων που κατοικούσαν στο σπίτι. Αντιμετωπίσατε δυσκολίες ώστε να μπορέσει να ανέβει στη σκηνή;
Ήταν αρκετές οι δυσκολίες. Από έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών που περιείχε το βιβλίο, έπρεπε να επιλεγούν όσες θα αποτελούσαν το κείμενο της παράστασης. Έπειτα έπρεπε να δημιουργηθεί το σκηνικό κείμενο, διαδικασία που αφορά, βέβαια, όλα τα ανεβάσματα. Με τη διαφορά ότι στην περίπτωσή μας χρειάστηκε να επινοηθούν διάφορα, για παράδειγμα τα σκετσάκια που ανέφερα πριν. Με την καθοδήγηση του Θοδωρή Γκόνη, και μια ομάδα ωραίων συνεργατών, θεωρώ προέκυψε κάτι απ’ το οποίο κερδίσαμε όλοι.
Γνωρίζετε την Καβάλα, ζείτε εκεί. Γνωρίζατε όλα όσα ήρθαν στο φως μέσα από την παράσταση;
Όχι. Κάθε στιγμή, και όχι μόνο μέσα από το θέατρο, γνωρίζεις κάτι για μια πόλη, για έναν άνθρωπο, για εσένα τον ίδιο. Το πρωτόγνωρο, αυτό είναι το ωραίο. Και το περίεργο μαζί. Γιατί τόσα περνούν δίπλα μας απαρατήρητα και μένουν μη καταγεγραμμένα και αταξινόμητα. Εδώ ζω τα τελευταία έξι χρόνια συνεχόμενα. Η Καβάλα των εφηβικών και παιδικών μου χρόνων δεν είναι ίδια με την τωρινή. Όσο θα επιτρέπω στον εαυτό μου να αλλάζει, τόσο θα αλλάζει κι αυτή. Κι όσο θα αλλάζει, τόσο θα αλλάζουν –και θα συμπληρώνονται– αυτά που ξέρω γι’ αυτήν.
Είχατε σκεφθεί ποτέ ότι ένα μόνο σπίτι και οι κάτοικοι αυτού θα μπορούσαν να «πουν» τόσα πολλά για μια ολόκληρη πόλη;
Ναι, και δεν χρειάζονται πολλά για να ειπωθεί ένα. Αρκεί όμως ένα για να ειπωθούν πολλά.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας σημείο μέσα στην παράσταση; Ποιο είναι αυτό που σας συγκινεί περισσότερο;
Ίσως το σκεφτώ αφού ολοκληρωθούν οι παραστάσεις. Ίσως και να μην το σκεφτώ ποτέ. Με συγκινεί, πάντως, ο ένοικος, ο εκάστοτε ένοικος, «ο άνθρωπος». Αυτόν αναζητώ στη σκηνή.
Ποιες ήταν οι αντιδράσεις και τα συναισθήματα του κόσμου της Καβάλας έπειτα από την παράσταση;
Υπήρξε πολύ θετική ανταπόκριση. Αναμένουμε με ενδιαφέρον τις παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα.
Μετά τις παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη τι ακολουθεί; Θα θέλατε να μοιραστείτε με το κοινό τα επόμενα σχέδιά σας;
Η «Βιογραφία του Πατρογονικού» θα ανέβει τον Ιανουάριο του νέου έτους στο «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης». Επίσης, έχω ήδη αρχίσει πρόβες για μια παράσταση με τίτλο «Θα σας πω μια ιστορία», που θα είναι παραγωγή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας, σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Συμεωνίδου. Σταθερά συνεργάζομαι με την ηθοποιό-θεατρολόγο Ναταλία-Άννα Βασιλέκα, στο Θεατρικό Εργαστήρι «Κουίντα», ως εμψυχωτής θεατρικής αγωγής.
Συνέντευξη: ΜΑΡΙΑ ΓΟΥΣΙΟΥ
Για περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση Το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας "Η Βιογραφία του Πατρογονικού" το Δεκέμβριο στο Θέατρο Αυλαία
