Είχαμε την χαρά να συνομιλήσουμε μέσω διερμηνέα με τον σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή της παράστασης"Αλμα προς την ελευθερία - Η ιστορία του Ρούντολφ Νουρέφιεφ" Σεργκέι Γιανκόφσκι. Ένας αναμφισβήτητα ταλαντούχος καλλιτέχνης, που με την αγάπη του και τον σεβασμό του στον μεγάλο χορευτή, παρουσιάζει επί σειρά ετών ανά τον κόσμο, την ιστορία της ζωής του Ρούντολφ Νουρεγιεφ. Η παράσταση θα βρίσκεται στην πόλη μας και εμείς δεν έχουμε από το να απολαύσουμε τη συνέντευξη που μας παραχώρησε.
Η Θεσσαλονίκη έχει τη χαρά να υποδεχτεί μία από τις πιο αξιοθαύμαστες παραγωγές παγκοσμίως, το «Άλμα προς την ελευθερία - Η ιστορία του Ρούντολφ Νουρέγιεφ». Πείτε μας για το βάρος της ευθύνης ως σκηνοθέτης, όπως και αυτό του πρωταγωνιστή για την ενσάρκωση ενός τέτοιου θρύλου;
Θα χώριζα την απάντηση σε δύο μέρη. Αναφορικά με την απόδοση του ρόλου του Νουρέγιεφ, ένιωσα μεγάλη ευθύνη, ειδικά στην αρχή. Όταν πρέπει να υποδυθείς το ρόλο ενός τέτοιου θρυλικού προσώπου και όταν στην αίθουσα υπάρχουν επαγγελματίες του μπαλέτου (εγώ δεν είμαι χορευτής) και άνθρωποι οι οποίοι γνώριζαν τον Ρούντολφ προσωπικά, τότε ο τελευταίος, μου προκάλεσε τεράστιο ενθουσιασμό και ένα αίσθημα ευθύνης για αυτό που κάνω. Πέρασα την εξέταση, όταν τον είδαν τον εκτίμησαν και τον υποστήριξαν άνθρωποι, όπως η γνωστή μπαλαρίνα Άλλα Οσιπένκο. Αυτή υπήρξε παρτενέρ του Νουρέγιεφ και τον συνόδευε στις περιοδείες, όταν αυτός έκανε το άλμα του. Πέρασα επίσης την εξέταση, όταν μετά την εμφάνιση στο Παρίσι, έκλαψε στην αίθουσα και μου έσφιγγε το χέρι ο φίλος του Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Βλαντίμιρ Ρεν. Όταν επαίνεσε την παράσταση ο συνάδελφος του Ρούντολφ Νουριέγιεφ, ο μεγάλος Όλεγκ Μιχαήλοβιτς Βιναγκράτοφ, συμμαθητής του Νουρέγιεφ, χορογράφος, επικεφαλής του Θεάτρου Μαρίινσκι για διάστημα 20 ετών. Ο Όλεγκ Μιχαήλοβιτς τον έφερε πίσω στην Σοβιετική Ένωση μετά από μακροχρόνια απουσία και διοργάνωσε για τον Νουριέγιεφ τη μοναδική του περιοδεία στην Αγία Πετρούπολη. Φυσικά οι θεατές μου, οι κριτικές τους και η ευγνωμοσύνη τους όλα αυτά τα χρόνια, μου έδωσαν τη δύναμη να συνεχίσω να παίζω την παράσταση αυτή.
Σε σχέση με τη θέση μου ως επικεφαλής του Θεάτρου, το φορτίο μοιράζεται με την σύζυγό μου, Άννα Γιανκόφσκαγια. Και το Θέατρο για μένα είναι δουλειά ολόκληρης της ζωής μου, είναι η αναγνώριση μου, για αυτό δεν αποτελεί για εμένα κανένα φορτίο, αλλά μεγάλη χαρά στη ζωή.
Η παραγωγή αυτή έχει σημειώσει επιτυχία σε πάνω από 150 πόλεις ανά τον κόσμο, από το 2007 που παίχτηκε για πρώτη φορά. Τι εισπράττετε από το κοινό που έρχεται να σας παρακολουθήσει και πώς αντιδρά στην τόσο ενδιαφέρουσα εξιστόρηση της ιστορίας, για τη ζωή του μεγάλου χορευτή Ρούντολφ Νουρέγιεφ;
Σε όλες τις χώρες και τις πόλεις, ανεξάρτητα από την εθνικότητα και τις διαφορές στην ιδιοσυγκρασία, την παράσταση την αποδέχονται πάντα πολύ θερμά. Κατανοούν, συναισθάνονται, γελούν και κλαίνε μαζί με τους ήρωες.
Υπήρχε κάποια στιγμή, από την πρώτη ανάγνωση έως και την πρεμιέρα, που δειλιάσατε για το βάρος που φέρει ένα τέτοιο όνομα, το οποίο και υποδύεστε;
Όχι
Η παράσταση αυτή παρουσιάστηκε σε χώρες με διαφορετικές κουλτούρες όπως και ήθη κι έθιμα. Σε ποια χώρα σας έκαναν περισσότερο εντύπωση οι αντιδράσεις του κοινού και γιατί;
Σε όλες τις χώρες η αντίδραση είναι ιδιαίτερα θυελλώδης και ενίοτε πολύ εκφραστική. Αλλά μπορούμε να κάνουμε διακρίσεις. Σε μερικές χώρες το κοινό αντέδρασε αρκετά έντονα στο χιούμορ, σε άλλες το κοινό είχε υπόβαθρο και αντιδρούσε περισσότερο στις πιο συγκινητικές στιγμές. Αλλά το πιο εκπληκτικό κοινό για μένα, ήταν στην Εσθονία. Ήταν πολύ συγκρατημένοι στα συναισθήματα, η παράσταση κύλησε σε απόλυτη σιωπή, αφού κάποια στιγμή σκέφτηκα ότι όλα ήταν μια αποτυχία, αλλά στο τέλος, το κοινό όρθιο, χειροκρότησε και το χειροκρότημα αυτό διήρκεσε είκοσι ολόκληρα λεπτά!
Κατάγεστε από τη χώρα η οποία «γέννησε» στο χορό, τα μεγαλύτερα ονόματα παγκοσμίως. Μιλήστε μας για αυτό το θαυμαστό γεγονός, που κάνει την χώρα σας τόσο ξεχωριστή.
Έχω την εντύπωση πως στο ερώτημα αυτό δεν έχει νόημα να αναζητά κανείς τη λογική και να επιδιώκει να βρει τις αιτιατές σχέσεις. Κάτι παρόμοιο, θα λέγαμε ότι ισχύει και στις περιπτώσεις που κάποιος αναρωτιέται ή ζητά να βρει απάντηση στο ερώτημα για το πως προκύπτουν οι μεγαλοφυΐες. Εκτός αυτού, δεν πιστεύω ότι τα μεγάλα ονόματα ανήκουν κυρίως στη Ρωσία. Αναρωτιέμαι, είναι λίγα στη Γαλλία ή στην Αμερική; Απλά γεννιούνται σε ένα συγκεκριμένο μέρος σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή και δημιουργούν, σύμφωνα με τους δικούς τους νόμους του σύμπαντος.
Ένα μόνο μπορώ να πω σε σχέση με τη Ρωσία ότι, στη χώρα μου λειτουργεί συχνά η αρχή του «αντίθετου»… Πολλοί καλλιτέχνες εργάστηκαν αντίθετα. Αυτό είναι ανεξήγητο. Γνωρίζετε τους στίχους του μεγάλου ποιητή Τιούτσεφ "Με νου Ρωσία δε νογάς με πήχη δεν μετριέται. Ιδιαίτερη στ’ ανάστημα σου απομένει μόνο να την εμπιστευθείς." 28 Νοεμβρίου 1866. Έγραψε αυτούς τους στίχους τον δέκατο ένατο αιώνα, αλλά είναι εξαιρετικά επίκαιροι και στις μέρες μας.
Αν και βρισκόμαστε στο τέλος του 2018, υπάρχει σε πολλές χώρες του κόσμου, το ταμπού ότι το μπαλέτο αποτελεί μία γυναικεία υπόθεση, με συνέπεια πολλοί γονείς να απαγορεύουν στους γιους τους να ασχοληθούν. Πείτε μας την γνώμη σας πάνω σε αυτό.
Νομίζω ότι δεν υπάρχει τέτοιο ταμπού. Αυτές οι σκέψεις είναι απόρροια άγνοιας. Το να σκέφτεται κάποιος με παρόμοιο τρόπο σημαίνει ότι δε γνωρίζει τίποτα για το μπαλέτο, τίποτα για την ιστορία του χορού. Αρχικά, το μπαλέτο γεννήθηκε την εποχή της Αναγέννησης, όταν ο χορός ήταν ακόμη κοντά στην τέχνη της ξιφασκίας και απαιτούσε τεράστια φυσική αντοχή. Και τώρα απαιτείται. Κατά δεύτερον, το μπαλέτο στην ουσία ξεκίνησε από τους άνδρες. Ο Λουδοβίκος ΧΙΙΙ χόρευε σόλο με τη σύζυγο του στο Ballet de la Merlaison, και κατόπιν ο γιος τους άρχισε να ασχολείται, αποκλειστικά θα έλεγε κανείς, με το χορό και έτσι μπορεί να θεωρηθεί ότι ο Λουδοβίκος ΧΙV, είναι ο θεμελιωτής αυτής της τέχνης. Στη Ρωσία, το μπαλέτο ήρθε από την Ιταλία και ο μεγάλος χορογράφος Ενρίκο Τσεκέτι ίδρυσε την Ρώσικη σχολή μπαλέτου, η οποία δοξάζεται παγκοσμίως μέχρι σήμερα. Η ιστορία του μπαλέτου μετράει έναν μεγάλο αριθμό τόσο γυναικείων, όσο και ανδρικών ονομάτων. Ο εικοστός αιώνας αποτέλεσε σημείο καμπής. Εμφανίστηκαν αστέρια, έγιναν πρεμιέρες και άρχισαν να εμφανίζονται και να αναμετρώνται ισότιμα με τις γυναίκες χορεύτριες οι: Βασλάβ Νιζίνσκι , Μωρίς Μπεζάρ, Μάριους Πετιπά, Μαρίς Λιεπά, Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Μιχαήλ Μπαρίσνικωφ και πολλοί άλλοι. Αν σε αυτήν την ερώτηση, υπάρχει κάποια υπόνοια για τη σύνδεση της τέχνης του μπαλέτου με το σεξουαλικό προσανατολισμό, τότε νομίζω ότι όπως και σε κάθε άλλο επάγγελμα, αυτό συμβαίνει. Κι εδώ τίθεται το ερώτημα σχετικά με το που εστιάζουν οι σκηνοθέτες και το κοινό. Εμένα με ενδιέφερε ανέκαθεν η δημιουργία, η τέχνη και πάνω απ’ όλα το ταλέντο. Διακρίνω πάντα την ικανότητα και αυτό που ένας άνθρωπος προσφέρει στον κόσμο, είτε είναι χορευτής, καλλιτέχνης, είτε διευθυντής ενός κατασκευαστικού εργοστασίου. Η αποστολή μας είναι σημαντικότερη από τα μελοδράματα της ζωής.
Με μια ματιά στη ζωή του Σεργκέι Γιανκόφσκι, παρατηρούμε ένα πλούσιο βιογραφικό με πολλές επιτυχίες. Υπήρχε κάτι στην καριέρα σας που θα παρουσιάζατε ξανά ή δεν θα θέλατε να το είχατε παρουσιάσει ποτέ και γιατί;
Πίσω από κάθε πετυχημένη παράσταση, υπάρχει τεράστια δουλειά. Συχνά εμφανίζομαι ο ίδιος ως σεναριογράφος και παράλληλα υποδύομαι τους ρόλους και έτσι δημιουργείται κάθε έργο, προκύπτει ως αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς αρκετών μηνών και θεωρώ ότι όλα όσα συμβαίνουν στη ζωή είναι νομοτελειακά. Φυσικά, όπως σε όλους τους ανθρώπους και στη δική μου ζωή υπήρξαν σκαμπανεβάσματα. Αυτό είναι όλο το ταξίδι μου και δε θα ήθελα να διαγράψω τίποτα, ούτε και να επαναλάβω.
Μετά από την πετυχημένη ενσάρκωση του μεγάλου χορευτή Ρούντολφ Νουρέγιεφ, ποιες είναι οι προσδοκίες σας;
Δεν έχω καμία προσδοκία. Απλώς δουλεύω, κινούμαι προς τα εμπρός. Μερικές ημέρες πριν παίχτηκε στη σκηνή η νέα παράσταση «Πολίτης του κόσμου», η περιοδεία της οποίας έχει ήδη προγραμματιστεί για το επόμενο έτος σε πόλεις της Ρωσίας. Ελπίζουμε να τη φέρουμε και στην Ελλάδα.
Συνέντευξη: ΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ
Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση θα βρείτε εδώ: "Άλμα προς την ελευθερία - Η ιστορία του Ρούντολφ Νουρέγιεφ" στο Θέατρο Αυλαία
