ΕΠΙΚΑΙΡΑ

6/recent/ticker-posts

Λευκάδα: Το "στεριανό" νησί



Η Λευκάδα αποτελεί ένα από τα επτά νησιά του Ιονίου και είναι προσβάσιμη μέσω μίας πλωτής γέφυρας, ενώ διαθέτει καταγάλανες θάλασσες, φιλόξενους ανθρώπους, παραδοσιακά ορεινά χωριά και πηγές με γάργαρο νερό.

Μετά από 5 περίπου ώρες, με λεωφορείο από την Θεσσαλονίκη, φτάνει κανείς στην είσοδο του νησιού που περιβάλλεται από το κάστρο της Αγίας Μαύρας. Το κάστρο θεμελιώνεται πάνω σε χερσόνησο μεταξύ Λευκάδας και Ακαρνανίας, μετρά 7 αιώνες ύπαρξης και διαθέτει πλούσια ιστορία.


Το φρούριο ολοκληρώνεται για πρώτη φορά το 1302 μ.Χ. από τον Ιταλό καρδινάλιο Ορσίνι, λειτουργώντας ως μικρός στρατιωτικός σταθμός. Το κάστρο αρχίζει να αλλάζει ελαφρώς μορφή το 1395 χάρη στον Γάλλο Κάρολο Α' των Τόκκων που προσθέτει διπλά τείχη σε όλες τις πλευρές του, πλην αυτής απέναντι από την Ακαρνανία, επιπλέον προμαχώνες και 8 κανόνια με κατεύθυνση προς το Ιόνιο πέλαγος. Μεταξύ 1410 και 1420 ο Κάρολος Α' προσδίδει πενταγωνικό σχήμα στο κάστρο. Στο εσωτερικό πλέον δεσπόζει η πόλη της Αγίας Μαύρας, η οποία αποτελεί και την πρωτεύουσα του νησιού. Το 1479, το κάστρο διέρχεται στους Οθωμανούς. Το 1566 με 1571 οι Οθωμανοί ανακατασκευάζουν εκτεταμένα το κάστρο για αμυντικούς λόγους,  αλλά και λόγω αύξησης των κατοίκων μέσα στο φρούριο. Το κάστρο αποκτά επταγωνικό σχήμα, το οποίο διατηρεί μέχρι και σήμερα. Το 1625, μετά από ισχυρό σεισμό αποκαθίστανται οι ζημίες και προστίθεται εσωτερική ένυδρη τάφρος, η οποία απομονώνει την πρώτη κατασκευή των Ορσίνι, που ήταν η ακρόπολη του κάστρου.


Κατά την διάρκεια της τουρκικής κυριαρχίας το κάστρο έλκει τους πειρατές, που το χρησιμοποιούν για τις επιθέσεις τους ενώ το 1684, μετά από επανειλημμένες αποτυχημένες προσπάθειες το καταλαμβάνουν οι Ενετοί υπό την αρχηγία του Morozini. Οι Ενετοί αλλάζουν τη θέση της πρωτεύουσας και την μεταφέρουν από το κάστρο στη θέση της σημερινής πόλης. Το κάστρο ανακατασκευάζεται και μετατρέπεται σε στρατόπεδο. Το 1797 καταλαμβάνουν το νησί οι Γάλλοι για ένα μόλις χρόνο, ενώ το 1798 καταλαμβάνεται από τις ρωσοτουρκικές δυνάμεις. Το 1807 μετά την ήττα της Ρωσίας το νησί διέρχεται πάλι στην κυριαρχία των Γάλλων υπό τον Ναπολέοντα. Το 1810 καταλαμβάνεται από τους Άγγλους, οι οποίοι κατασκευάζουν το λιμάνι στη βόρεια πλευρά του κάστρου. Το 1864 οι Άγγλοι αποχωρούν, τα Επτάνησα ενώνονται με την Ελλάδα και το κάστρο μετατρέπεται σε στρατόπεδο των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο λειτουργεί ως φυλακή για τους Τούρκους αιχμαλώτους ενώ το 1922 – 1932 μαζί τους στρατιώτες φιλοξενεί και πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Το 1938 τα υλικά των τειχών, των προμαχώνων και των κτιρίων εκποιούνται υπέρ του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, οπότε αποκτά την ερειπωμένη μορφή που έχει σήμερα.


Η χώρα του νησιού παρουσιάζει ενδιαφέρον σε ορισμένα σημεία, όπως είναι η γέφυρα με το λιμανάκι, όπου αράζουν οι ξύλινες βάρκες των ψαράδων, τα στενά σοκάκια με τα πολύχρωμα σπίτια, αλλά και ορισμένες παλιές πέτρινες εκκλησίες με μεταλλικό καμπαναριό στον κεντρικό πεζόδρομο. Κατά τα άλλα θυμίζει πόλη εξαιτίας της κίνησης στους δρόμους, την πολυκοσμία και τον θόρυβο, αλλά παραμένει ζωντανή. Το δεύτερο αξιοποιημένο μέρος είναι το Νυδρί, 19 χιλιόμετρα από την χώρα, με τα πολυάριθμα μαγαζιά μπροστά στη θάλασσα και τη ζωντάνια, ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι καταρράκτες στο Νυδρί, στους οποίους οδηγεί ένας στενός αλλά σχετικά ομαλός δρόμος. Κυριαρχεί το πράσινο, ενώ ανηφορίζετε το μονοπάτι συναντάτε τρεχούμενο νερό και μικρές λιμνούλες, ώσπου φτάνετε στον μεγάλο καταρράκτη. Ανάμεσα στο Νυδρί και την Βασιλική θα συναντήσετε το χωριό Σύβοτα, ένα λιμανάκι με κότερα και παραθαλάσσια μαγαζιά.


Η Βασιλική, 38 χιλιόμετρα από την χώρα είναι πιο ήρεμη, το λιμάνι της περιλαμβάνει λιγότερα μαγαζιά. Κοντά στην Βασιλική αξίζουν ορισμένα χωριά, όπως ο Σύβρος και ο Βουρνικάς λόγω των πηγών και των μικρών καταρρακτών, στα οποία οδηγούν μονοπάτια μέσα στην φύση προσφέροντας δροσιά και καθαρό αέρα στον επισκέπτη. Οι εύκολα προσβάσιμες πηγές είναι της Δάφνης και της Κερασιάς στον Σύβρο, ενώ στον Βουρνικά ο δρόμος είναι ανηφορικός και δύσκολος και οι πηγές κρυμμένες από την πυκνή βλάστηση (μπορούν να προσεγγιστούν μόνο με τα πόδια μετά από ένα σημείο). Από τον Βουρνικά ένας στενός δρόμος οδηγεί στην μονή του Ιωάννη του Προδρόμου στο Ροδάκι, η οποία σώζεται σε καλή κατάσταση σήμερα και πιθανόν χτίζεται το 1654 πάνω σε θεμέλια αρχαίου ιερού, αφιερωμένο στην Δήμητρα, θεά της γεωργίας και γονιμότητας. Τα χωριά αυτά, αποκομμένα από το υπόλοιπο νησί διατηρούν τον αυθεντικό τους χαρακτήρα, μακριά από κόσμο και θόρυβο. Οι κάτοικοι μόλις αντικρίσουν έναν επισκέπτη απαντούν με ευγένεια στις απορίες του, άλλοτε μάλιστα δίνουν και περισσότερες πληροφορίες απ' ότι ζητήθηκαν, καθώς φαίνεται πως δεν συνομιλούν συχνά με "ξένο" κόσμο. Η αίσθηση που θα σας αφήσουν είναι ότι επιστρέφετε στη φύση και στη ζωή στο χωριό, όπου χάνεται η αίσθηση του χρόνου και η ζωή κυλά πιο ήρεμα…


Οι πιο διάσημες παραλίες του νησιού δεν είναι άλλες από το Πόρτο Κατσίκι (28 χλμ από την Βασιλική), οι Εγκρεμνοί, οι οποίοι προσεγγίζονται πλέον μόνο με καραβάκι λόγω του σεισμού (καλύφθηκε μεγάλο μέρος της παραλίας από βράχια) αλλά και τα Κάθισμα, όπου λαμβάνουν χώρα και ακριβά θαλάσσια σπορ όπως το Parapente. Το Πόρτο Κατσίκι και η παραλία Κάθισμα ξεχωρίζουν χάρη στα καταγάλανα νερά, στα οποία δεν φαίνεται ο βυθός ακόμη και όταν οι παραλίες είναι ατάραχες, δίχως κύμα, ενώ περιβάλλονται από επιβλητικά βράχια (ειδικά το Πόρτο Κατσίκι). Όμορφοι κολπίσκοι για μπάνιο είναι όμως και το Αγιοφύλλι κοντά στην Βασιλική, στην οποία οδηγεί ένας χωματόδρομος με λακούβες και πέτρες αλλά προσφέρει καθαρά γαλαζοπράσινα νερά με βραχώδες σκηνικό, αλλά και το Αφτέλι μετά το χωριό Εύγηρος (16 χλμ από Βασιλική). Στον Εύγηρο επίσης υπάρχει η Χοιροσπηλιά, στην οποία οδηγεί ένα μονοπάτι αλλά δυστυχώς δείχνει εγκαταλειμμένη με μόνους επισκέπτες τις νυχτερίδες, που φωλιάζουν στο εσωτερικό της. Για τους λάτρεις του κρασιού υπάρχει κάβα για δοκιμή και ξενάγηση, ενώ στην διαδρομή για το Πόρτο Κατσίκι πωλείται τοπικό μέλι από παραγωγούς.


Από το νησί μένει η μυρωδιά του πεύκου και της ρίγανης, το μοναδικό γαλάζιο νερό της θάλασσας, τα ορεινά αυθεντικά χωριά κρυμμένα μέσα στην φύση και το γάργαρο νερό από τις πηγές. Κάποιες φορές οι λέξεις φαντάζουν πενιχρές μπροστά στις εικόνες που αντικρίζει το μάτι, καθώς εξερευνούμε ένα μέρος, αλλά οι αναμνήσεις τόσο πλούσιες που χαράσσονται ανεξίτηλα στη μνήμη μας…

Σύνταξη και Φωτογραφίες: ΛΕΥΚΟΘΕΑ ΠΑΝΟΥΣΟΥ