Στην εποχή που ζούμε σίγουρα πολλοί από εμάς έχουμε αναρωτηθεί για το ποιόν των ανθρωπίνων σχέσεων. Πολλούς ανθρώπους απασχολούν ερωτήματα σχετικά με τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, ερωτικές, φιλικές και άλλες και ψάχνουν να βρουν απαντήσεις σχετικά με την ποιότητά τους, την ειλικρίνεια αλλά και την σταθερότητα από την οποία οφείλουν να χαρακτηρίζονται. Πάνω σε αυτό στηρίχθηκαν οι καλλιτέχνες Ιωάννα Τάλμπη, Αστέρης Νάτσιος και Αργύρης Παπαδόπουλος και αποφάσισαν να ενώσουν τις καλλιτεχνικές δυνάμεις και το ταλέντο τους, προκειμένου να μας δώσουν μια γεύση από μια ρομαντική σχέση που διαδραματίζεται στην Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου, γύρω στα 1930. Η Ιωάννα Τάλμπη στο ρόλο της Ρόζας, αποφάσισε να μας μιλήσει για την παράσταση με τίτλο «Τι είναι αυτό που το λένε αγάπη» και παρουσιάζεται στο «Χορόδεντρο» εργαστήρι χορού και μουσικής στις 6/5 και 12/5 στις 21:00 και μοιράστηκε με την Townsendia σχετικές προσωπικές της ανησυχίες και απόψεις.
Είστε η συγγραφέας, συνυπογράφετε τη σκηνοθεσία και πρωταγωνιστείτε στην παράσταση «Τι είναι αυτό που το λένε αγάπη». Το έργο τι πραγματεύεται;
Αρχικά να σας ευχαριστήσω θερμά για την φιλοξενία. Φέτος έχω τη μεγάλη χαρά να παρουσιάζω ένα έργο μου σε συν-σκηνοθεσία με τον Αστέρη Νάτσιο, καθώς συμπρωταγωνιστούμε στη σκηνή και με τον Αργύρη Παπαδόπουλο, ο οποίος εκτός από χρέη μουσικού εκτελεί και χρέη ηθοποιού. Πρόκειται για δύο ιστορίες ανθρώπων με κοινές συνιστώσες, οι οποίες βασίζονται σε αληθινά στοιχεία. Η Ρόζα, μία εταίρα, από τη Σμύρνη και ο Άλκης, ένας μαχαιροβγάλτης, από την Κωνσταντινούπολη εξιστορούν τη δική τους πορεία, τα δύσκολα παιδικά τους χρόνια, τον ξεριζωμό τους από την γενέτειρα τους, τον αγώνα επιβίωσης μέσα από το περιθώριο μιας αφιλόξενης και αμιγώς προσφυγικής πόλης-της Θεσσαλονίκης, και φυσικά υμνούν τον έρωτα και την αγάπη που βίωσαν μέσα σ’ αυτές τις σκληρές συνθήκες. Ενορχηστρωτής αυτής της αγάπης ο Μάεστρος, ο οποίος ενώνει το παρόν με το παρελθόν και υπογραμμίζει μέσα από τις διαχρονικές και νοσταλγικές μελωδίες του πιάνου την ανάγκη μας για Αγάπη.
Πoια ήταν η πηγή έμπνευσής σας για την οργάνωση μιας τέτοιας μουσικοθεατρικής παράστασης;
Η αλήθεια είναι ότι το συρτάρι του γραφείου μου έχει γεμίσει με κείμενα ποικίλου περιεχομένου -από δοκιμιακού χαρακτήρα κείμενα, μυθιστορήματα, ποιήματα, μέχρι θεατρικά- τα οποία κάποια στιγμή έπρεπε να ξεμυτίσουν. Όσον αφορά την μουσικοθεατρική παράσταση «Τι είναι αυτό που το λένε Αγάπη;» δεν υπήρχε μόνο μία πηγή έμπνευσης. Καθώς τα ερωτήματα γύρω από την αγάπη, οι μορφές της, αλλά και το πώς την αντιλαμβάνονται και την βιώνουν οι άνθρωποι, είναι διαχρονικά και μας απασχολούν ακόμη και σήμερα. Επίσης, δε θα μπορούσα να μην επηρεαστώ από το προσφυγικό ζήτημα που είναι έντονο στις μέρες μας και από το πως αντιμετωπίζουμε αυτούς τους ανθρώπους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Τέλος, καθώς διανύουμε μία εποχή οικονομικής μα πάνω απ’ όλα ηθικής κρίσης, παρατηρώ δυστυχώς με πόση ευκολία στοχοποιούμε και κατακρίνουμε τους ανθρώπους του λεγόμενου ‘περιθωρίου’, χωρίς να αναλογιστούμε τι έχουν βιώσει και ποιες καταστάσεις τους οδήγησαν να γίνουν αυτοί που είναι ώστε να αντιμετωπίσουν την δύσκολη πραγματικότητα και να μπορέσουν επιβιώσουν.
Πόσο καιρό πήρε ο σχεδιασμός της παραγωγής;
Αυτή η παραγωγή πήρε σάρκα και οστά πολύ γρήγορα. Θα μου επιτρέψετε στο σημείο αυτό να ευχαριστήσω μέσα από την καρδιά μου όλους τους συνεργάτες μου, καθώς αυτοί ήταν οι πρώτοι που πίστεψαν σε αυτή την ιδέα και δίχως αυτούς τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο. Πρόκειται για μια ομαδική δουλειά, όπου ο καθένας έδωσε τον καλύτερο του εαυτό και εργάστηκε με αυταπάρνηση για να βγει αυτό το αποτέλεσμα.
Πώς αποφασίσατε να συμπεριλάβετε ρεμπέτικες και ελαφρολαϊκές επιρροές;
Δεδομένου ότι αυτά ήταν τα ακούσματα εκείνης της εποχής, παντρέψαμε το ελαφρύ αστικό-λαικό τραγούδι (Δανάη Στρατηγοπούλου, Σοφία Βέμπο) με το ρεμπέτικο (Ανέστος Δελιάς, Μιχάλης Γενίτσαρης). Αφενός τα λαϊκά τραγούδια ήταν αυτά που εξέφραζαν απόλυτα την εποχή του `30 με το ρομαντισμό και την νοσταλγία να είναι βασικά στοιχεία της περιόδου εκείνης. Αφετέρου δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε το ρεμπέτικο, ένα είδος που άνθιζε εκείνη την εποχή και εξέφραζε την αλήθεια του περιθωρίου, τον πόνο της ξενιτιάς και τα βάσανα του έρωτα.
Τι μήνυμα θέλατε να περάσετε στο κοινό μέσα από αυτό το θέαμα;
Μέσα από τη συγκεκριμένη παράσταση αναδεικνύεται το συναίσθημα της Αγάπης, όχι όμως μόνο από την ερωτική σκοπιά. Η ικανότητα της αγάπης δεν είναι εγγενής, αλλά μαθαίνεται. Είναι μία τέχνη στην οποία εκπαιδευόμαστε από παιδιά. Συνεπώς, είτε υπήρχε στη ζωή μας από μικρή ηλικία, είτε όχι, αποτελεί αδήριτη ανάγκη να διανύσουμε μία πορεία ώστε να μάθουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας και κατ’ επέκταση τους άλλους. «Τι είναι αυτό που το λένε Αγάπη;» ο καθένας εκλαμβάνει, επεξεργάζεται, αποκωδικοποιεί και απαντάει διαφορετικά σε αυτή την ερώτηση. Το σίγουρο όμως είναι πως αποτελεί μια τεράστια κινητήρια δύναμη που μας ωθεί και δίνει νόημα στην ύπαρξη μας.
Ποιες ήταν οι αντιδράσεις του κοινού σε αυτό σας το εγχείρημα;
Η θετική ανταπόκριση του κοινού σ’ αυτό το εγχείρημα πραγματικά μας συγκίνησε όλους. Όταν καλείσαι να παρουσιάσεις μία δουλειά πάντα έχεις το άγχος της δημιουργίας, αν θα αρέσει, αν θα συμμεριστούν τους προβληματισμούς που θέτει το έργο. Το γεμάτο θέατρο, το ζεστό χειροκρότημα, η υπέροχη ενέργεια και τα όμορφα σχόλια που δεχτήκαμε μας γεμίζουν με δύναμη και αισιοδοξία να συνεχίζουμε να δημιουργούμε. Προσωπικά νιώθω την ίδια όμορφη αίσθηση όπως τότε που δανειζόμουν βιβλία από τη βιβλιοθήκη και σε κάποιες προτάσεις, άγνωστοι προηγούμενοι αναγνώστες, σχολίαζαν ή σχεδίαζαν με μολυβάκι δίπλα σε αυτές τις εκφράσεις με τις οποίες ταυτίζονταν ή τους φαίνονταν όμορφες. Ένιωθα ακριβώς την ίδια ταύτιση μαζί τους σε πολλά σημεία και χαμογελούσα διαβάζοντας τα σχόλια τους. Έτσι ακριβώς έγινε και στη συγκεκριμένη παράσταση, οι άνθρωποι όσο διαφορετικοί και αν πιστεύουμε πως είμαστε, σε όλες τις εποχές έχουμε τους ίδιους προβληματισμούς και αναζητήσεις. Ταυτιζόμαστε και ενωνόμαστε με ένα μαγικό τρόπο και αυτό αποτελεί το κυρίαρχο όπλο μας απέναντι στη μοναξιά της ύπαρξης μας.
Ποια πιστεύετε ότι είναι τα στοιχεία για μια επιτυχημένη παράσταση;
Αγάπη, μεράκι, όρεξη, σεβασμός και αφοσίωση σε αυτό που δημιουργείς, καθώς και σκληρή ομαδική δουλειά. Κάθε παράσταση που δημιουργείς είναι σαν να βγαίνει από τα σπλάχνα σου, σαν να γεννάς ένα παιδί και να το μεγαλώνεις με αγάπη και αλήθεια. Όπως μόνο μέσα από την αγάπη και την αλήθεια τα παιδιά εξελίσσονται σε υγιείς ενήλικες, έτσι και στα έργα μόνο όταν καταθέτεις την αλήθεια σου επικοινωνείς βαθιά με το κοινό.
Στην παράσταση παρατηρούμε ένα έντονα ρομαντικό κλίμα, μιας άλλης εποχής. Πιστεύετε ότι ο ρομαντισμός είναι κάτι που λείπει από τις μέρες μας;
Πριν δώσω απάντηση, θα θέσω μία άλλη ερώτηση που θεωρώ ότι είναι σημαντική να απαντηθεί. Τι είναι ρομαντισμός; Για μένα ρομαντισμός δεν είναι τα λουλούδια, τα ηλιοβασιλέματα και οι σοκολάτες σε σχήμα καρδιάς αλλά αντιπροσωπεύει μια στάση απέναντι στη ζωή. Ο ρομαντισμός έχει ως κυρίαρχα στοιχεία τα όνειρα, την φαντασία, το ερωτικό πάθος και την ανάγκη της δημιουργίας. Σίγουρα είναι δύσκολο και ταυτόχρονα ίσως επαναστατικό να είσαι ρομαντικός σε μία κοινωνία που έχει απορρίψει το συναίσθημα, όμως εξακολουθώ να πιστεύω πως οι άνθρωποι επιδιώκουν να ελευθερώσουν το πνεύμα τους. Όπως είπε ο Ντοστογιέφσκι: «Μόνο η τρυφερότητα θα σώσει τούτον τον αποπροσανατολισμένο κόσμο».
Η ξενιτιά είναι ένα πάλαι ποτέ επίκαιρο θέμα. Πιστεύετε ότι στην σημερινή κοινωνία οι Έλληνες σκέφτονται έντονα το ενδεχόμενο της ξενιτιάς;
Δυστυχώς ναι. Και λέω δυστυχώς καθώς οι περισσότεροι δεν φεύγουν από την Ελλάδα κατ΄ επιλογήν αλλά επειδή τους αναγκάζουν οι πολιτικό-οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Ως εκπαιδευτικός βρίσκομαι καθημερινά δίπλα στα παιδιά και αφουγκράζομαι την αγωνία και τους φόβους τους για την μελλοντική επαγγελματική αποκατάσταση τους. Η μοναδική λύση και διέξοδος γι’ αυτά είναι να σπουδάσουν και μετέπειτα να δουλέψουν σε χώρες όπου δεν μαστίζονται από την οικονομική κρίση όπως η Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά όμως, σκέφτομαι και ευελπιστώ πως και τα παιδιά που επιμένουν να ζουν και να παλεύουν καθημερινά στη χώρα υπό αυτές τις συνθήκες που επικρατούν σίγουρα στο τέλος θα δικαιωθούν.
Αν μπορούσατε να ζήσετε στη δεκαετία του 1930, στην οποία αναφέρεται η παράσταση, τι εμπειρίες θα επιλέγατε να αποκτήσετε;
Το 1930 είναι μια εποχή ιδιαίτερη και μάλιστα αν αναλογιστούμε ότι η Θεσσαλονίκη εκείνη την περίοδο ήταν μια πολυπολιτισμική πόλη. Εβραίοι, Φράγκοι, Σμυρνιοί, Κωνσταντινοπολίτες, ντόπιοι, όλοι συνυπήρχαν κάτω από δύσκολες συνθήκες λόγω της ανταλλαγής των πληθυσμών και της φτώχιας που επικρατούσε. Η δύναμη, η ελπίδα και το θάρρος της ψυχής που κουβαλούσαν αυτοί οι άνθρωποι ήταν το μοναδικό τους διαβατήριο. Αυτή όμως η οδυνηρή εμπειρία του ξεριζωμού και της αναζήτησης ενός καινούριου τόπου, η αναζήτηση του εαυτού τους, θεωρώ ότι τους έκανε ατρόμητους, αληθινούς και γεμάτους ευγνωμοσύνη για όσα είχαν, στοιχεία που εκλείπουν στις μέρες.
Θεωρείτε ότι οι ανθρώπινες σχέσεις σήμερα περνούν κρίση;
Το σύνδρομο της εποχής μας είναι η «παρελθοντολαγνεία», δηλαδή κάθε παλαιότερα και καλύτερα. Εξιδανικεύουμε διαρκώς το παρελθόν σχεδόν σε όλα τα πράγματα και πιο πολύ στις σχέσεις. Φυσικά και παλαιότερα οι σχέσεις περνούσαν κρίσεις και εξακολουθούν. Η διαφορά είναι πως παλιά δεν υπήρχε τόση ελευθερία ώστε να εκφραστούν οι άνθρωποι με αποτέλεσμα να καταπιέζονται και να εμμένουν μέσα σε δυσλειτουργικές σχέσεις εξαιτίας κοινωνικών ή οικονομικών παραγόντων. Σαφώς αυτού του είδους οι σχέσεις υπάρχουν και τώρα, ευτυχώς όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό. Αν οι σχέσεις περνούν κρίση αυτό οφείλεται καθαρά στον άνθρωπο και όχι στην εποχή, γι’ αυτό υπάρχει και αυτή η διαχρονικότητα της κρίσης, καθώς η ανθρώπινη φύση δεν αλλάζει εύκολα. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τις επιλογές του. Δυστυχώς όμως επιλέγουμε να συνάπτουμε σχέσεις για λάθος λόγους, δεν είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και τα πραγματικά μας θέλω και κατ’ επέκταση δεν τα επικοινωνούμε στους άλλους.
Αν γινόταν να εξελίξετε τη σημερινή κοινωνία προς το καλύτερο, τι θα αλλάζατε σε αυτήν;
Για να εξελιχθεί η κοινωνία οφείλουμε να εξελιχθούμε εμείς οι ίδιοι που την απαρτίζουμε. Όλοι θέλουμε να αλλάξουμε κάτι ή κάποιον άλλο και ποτέ δεν κοιτάμε τον ‘καθρέφτη’ μας. Ας ξεκινήσουμε κάνοντας την αυτοκριτική μας, την αυτό-αξιολόγηση μας και μια βαθειά ενδοσκόπηση. Ας επαινέσουμε τον εαυτό μας για όλα όσα έχουμε καταφέρει και ας τον διορθώσουμε για αυτά που δεν είμαστε ικανοποιημένοι. Ας μη μείνουμε μόνο στα λόγια, τα λόγια στολίζουν τις πράξεις. Αν ακούσουμε, αποδεχτούμε, αγαπήσουμε και επαναπροσδιορίσουμε τις βαθύτερες ανάγκες, φόβους, επιθυμίες και σφάλματα μας με ειλικρίνεια, σίγουρα θα κάνουμε ένα βήμα μπροστά ώστε να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας για μας και για όλους τους άλλους.
Μιλήστε μας για τα μελλοντικά σας σχέδια...
Το Θέατρο είναι ένα μικρόβιο που δεν σταματάει ποτέ από τη στιγμή που θα σε προσβάλλει. Γράφω, σκηνοθετώ, παίζω, διοργανώνω σεμινάρια και μαθαίνω διαρκώς από και μέσα σε αυτό. Συνεχίζουμε ακάθεκτοι την μουσικοθεατρική μας παράσταση «Τι είναι αυτό που το λένε Αγάπη». Εξακολουθώ να διδάσκω στον τομέα Υποκριτικής Θεάτρου και Κινηματογράφου του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ. Επίσης υπογράφω το κείμενο και την σκηνοθεσία ενός ακόμα έργου «Η συμμορία του Χαβά», πρόκειται για μία μαύρη κωμωδία, η οποία θα ανέβει από τη θεατρική ομάδα Μ.Α.Σ.Κ.Α της σχολής DanceSport Academy στις 17 Ιουνίου στο Κολοσσαίον.
Συνέντευξη: ΜΑΡΙΑ ΣΜΗΝΑ
Για περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο: ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΟΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ - 'ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΤΟ ΛΕΝΕ ΑΓΑΠΗ'
